Search
Close this search box.
Search

UI en UX: sleutel tot aanslaan e-health-toepassingen

Zonder het juiste software-interface geen goede communicatie tussen de gebruiker en e-health-toepassingen. Aan het door de ontwerpers meenemen van de gebruikersinterfaces (UI’s) en de daaraan te koppelen clientervaring schort het regelmatig. En dat leidt tot mislukkingen, frustraties en het niet meer gebruiken van het desbetreffende User Interface op basis van de negatieve User Experience (UX).

Eén van de belangrijkste pijlers van een geslaagde e-health toepassing vormt het design. Vroeger volstond een invulscherm. Tegenwoordig wenst de gebruiker een aansprekend UI dat de hem / haar aan de hand meeneemt en op diens wensen bedient. Complete studierichtingen hebben zich op het ontwerpen van dergelijke toegangs- en de daarachter liggende applicatieschermen gestort.

De tweede belangrijke pijler betreft het aansluiten op het taalgebruik en kennisniveau van de beoogde doelgroep. Een succes in de belevingswereld van de ontwerper is allerminst een garantie op het voldoende aanslaan.

De coachingspijler mag zeker niet ontbreken. Het is lastig om de juiste weg tussen belerend en ‘zoek het zelf maar uit’ te vinden. Veel beter is de benadering als een begrijpende en meedenkende softwarepartner in het UI.

Vanzelfsprekend is dat de applicatie daadwerkelijk goed werkt. Neem het Theranos-schandaal waar technologie werd aangesmeerd die niets anders was dan het overgieten van oude zaken met een futuristisch sausje of die het gewoon helemaal niet deed.

Hype-cyclus e-health

Voortbordurend op het wel of niet succesvol uitpakken is de hype-cyclus interessant. Regelmatig worden er innovaties met veel tamtam als baanbrekend gelanceerd. Doch van velen horen je na enige tijd niets meer. De hype is uitgedoofd of het e-health-product presteerde teleurstellend.

Medische futuristen focussen op de belangrijkste digitale gezondheidstechnologieën en wat daarvan dan uiteindelijk bij de zorgverleners, patiënten en beleidsmakers van terecht komt. De door de makers verwachte impact valt regelmatig danig tegen.

Leerzaam is in deze om de infographic van de rijzende verwachtingen gevolgd door de vaak dalende praktische impact te bekijken. De groene stippen gaan het maken. Bijvoorbeeld 3D-printing. Dat spreekt niet alleen aan maar werkt ook nog eens prima. Oranje valt nog te bezien of dat een succes vol wordt. En rood gaat het vermoedelijk niet maken.

2022: jaar van UX-trends

We beginnen met de ervaringsgerelateerde trends. Gebruikers willen intuïtief voelen, het gebruik beleven en het kunnen delen. Doet een eHealth-applicatie dat niet dan staat deze meteen op achterstand.

Interessant in deze zijn de Vocal biomarkers. In de praktijk komt dit erop neer dat opgenomen gesprekken worden geanalyseerd op tekenen van mogelijk aanwezige ziekten. Dit op basis van medische symptomen en AI-interpretatie. Een soort screenend consult met een dokter als uit Star Trek. Dat spreekt mensen wel aan. Een voorbeeld is de diagnose van Covid 19 met Sonaphi.

Controversieel zijn chatbots. Hier ligt de keuze bij het lang(er) wachten op menselijke consultant of sneller zaken doen met een AI-spraakrobot. Mits goed aangekleed, zo menselijk mogelijk overkomend en begripvol heeft dat een behoorlijke kans van slagen. Een stap verder gaat de triage en voorbereiding van behandelingen en fysieke consulten. Zie verder 10 Digital Healthcare UX Trends 2022.

Bekende en nieuwe UI’s

De WHO zet Facebook en Whatsapp in voor haar Health Alert-diensten. Via deze gemakkelijk voor de gebruikers herkenbare UI-s strijden zij tegen misinformatie over onder meer Covid.

Testkits voor thuis zijn sterk in opkomst sinds corona. Willen deze testen echter adequaat gebruikt worden, dan dienen ze goed te begrijpen, snel uit te voeren en betrouwbaar te zijn. Het UI bepaalt of de zelftester er uit komt. De UX moet vertrouwen wekken.

5G moet de infrastructuur voor tele- en residential health de boost geven dat het snel, overal en betrouwbaar beschikbaar is. Ook het ‘thuis(verplegend) ziekenhuis’ kan hiervan profiteren. Denk aan de bewaking van patiënten aan de beademing / zuurstof thuis op afstand gecontroleerd door verpleegkundige, huisarts en specialist.

De grote bandbreedte en idem dito datasnelheid plus lage latentietijd zijn echter slechts de helft van het verhaal. De gebruiker moet zich thuis voelen in de 5G-omgeving, geen gedachten hebben aan enge straling en intuïtief gemakkelijk in gebruik.

Mijn-omgeving echt voor mij

Al vele jaren woedt de discussie hoe de persoonlijke gezondheidsomgeving (PGO) er nu in feite dient uit te zien, praktisch te functioneren en van wie het PGO nu eigenlijk is. Helaas in vele gevallen een schoolvoorbeeld van hoe het nu net niet moet bij het UI en de UX.

De hamvraag is de omgeving. Die geeft al aan dat het dossier compleet met het UI en de ondervonden UX aansluit op de persoonlijke leefomgeving van de cliënt/patiënt. Het dossier is er voor mij, er staan voor mij relevante gegevens in, het functioneert als een makkelijke zorgplanner en is betrouwbaar. Tevens overal veilig (privacy) en snel toegankelijk via smartphone of tablet. Zo niet, dan is het vrijwel waardeloos en kost alleen maar tijd en frustratie.

Ontwerpers moeten veel meer naar de wens en belevingswereld van de cliënten luisteren. Dat is bij tal van wearables en gezondheidsapps ook redelijk tot goed gelukt. Waarom dan niet bij een PGO? Werk aan een ‘mijn-omgeving’ die actiegericht is, waarin je afspraken, voorlichting, service en preventie combineert. Dit alles door de relevante informatie op het juiste moment te tonen.

Keuzehulp

Wel/niet naar de dokter? Toch en vaccinatie of een booster pakken? Welke medicijnen innemen? Ga ik mij testen? Moet ik afvallen.? Loop ik de kans op het krijgen van…? Etc. Voorlichters en adviescentra worden platgebeld met dergelijke vragen met lange wachttijden van dien.

De juiste keuzehulp met op de vraagstelling afgestemde UI en UX-achtergrond kan dat in 80-90 procent van de gevallen ook met een heel bevredigend resultaat. De acceptatiegraad stijgt gestadig. Mits je er ook gemakkelijk mee aan de slag kan, het betrouwbaar is en zo nodig doorschakelt naar verder noodzakelijke hulpverlening.

Design

Tot slot nog iets over de verschillen bij het design (ontwerpen) van UI en UX voor e-health. Bij het UI gaat het praktisch gezien om het aantrekkelijk maken van het programmascherm of website. De lay-out vormt het begin: meteen raak (aandacht gevangen, ik wil het gebruiken) of niet. Is de klik gemaakt, dan komen de vervolgreacties, de interactiviteit, welke knop, spraak- of beweging-gestuurd, touchscreen of muis, pop-up-vensters en online hulp.

Bij UX gaat het om wat er zich in het hoofd van de gebruiker afspeelt. Diens ervarings-, kennis- en belevingswereld. Dat is bepalend voor het gevoel hebben dat de applicatie de gebruiker ook echt begrijpt en de juiste relevante respons verstrekt.

Van belang bij de bouw zijn het aan te kleden wire-frame (basis outline), de backbone van de infostructuur, de visuele mock-ups en A/B-testen (welke variant voldoet het best). Heeft de applicatie eenmaal vorm gekregen, dan volgt als user experience de klantreis, hoe ervaart de bezoeker / gebruiker diens reis door de applicatie?

Het juiste UI en de bijpassende UX zijn essentieel voor het slagen van eHealth-applicaties. Die kunnen nog zo veelbelovend zijn, als ze gebruiksmatig niet aanslaan bij de doelgroep wordt het geen succes qua populariteit. Tevens dreigt bij verkeerde interpretatie het missen van diagnoses, relevante feiten en zelfs gevaarlijke behandelfouten.

Martijn Kregting

ICT&health World Conference 2024

Ervaar de toekomst van de gezondheidszorg tijdens de ICT&health World Conference van 14-16 mei 2024! Claim alvast jouw ticket en dompel je onder in baanbrekende technologieën en innovatieve oplossingen. Ga in gesprek met collega-experts en verken de kracht van wereldwijde samenwerkingen.

Deel dit artikel!

Lees ook
acute zorg
Zorgsector pleit in kamerbrief voor betere databeschikbaarheid
Datalek Zuyderland
Datalek bij Zuyderland Medisch Centrum
verpleegkundige
1 op 5 zorgmedewerkers wil zonder ICT werken  
Parkinson Punt Zuyd
Website Parkinson Punt Zuyd gelanceerd
Narcolepsie
Nieuwe app voor brede behandelaanpak narcolepsie
Zorgorganisatie ZuidOostZorg pioniert in haar verpleegklinieken ondertussen al volop met de inzet van Medido medicijndispensers.
Verpleegklinieken pionieren succesvol met medicijndispensers
AI-opleiding
AI-opleiding voor medewerkers ETZ
zelfherstel
Zebravis onderzoek werpt nieuw licht op behandeling blindheid
Transparantie zorg
Politiek eist meer transparantie over kwaliteit van zorg
thuisarts.nl
Samenwerking voor verdere uitbreiding Thuisarts.nl
Volg jij ons al?