Technologie kan stoppen met roken op allerlei manieren ondersteunen. Dat is goed nieuws, want tabaks-verslaving blijft een ernstig en wijdverbreid gezondheidsprobleem. Eén op de vijf volwassen Nederlanders (bijna 3 miljoen mensen) rookt. De coronacrisis maakt de inzet van technologie nog urgenter, want roken vergroot de kans op een ernstig verloop van een Covid-19 infectie. De mensen met een tabaksverslaving lijken daarom gebaat bij ondersteuning op afstand.
Roken is een hardnekkige verslaving. Volgens het Trimbos Instituut wil 80 procent van de rokers stoppen: per jaar doet 30 procent van hen een serieuze stoppoging. Veel mensen gaan daarbij uit van wilskracht. Je moet het toch zelf doen, is de redenatie. Dit leidt vaak tot mislukking. Van de zelfstandige stoppers blijkt een overweldigende 94 procent na een jaar weer te roken.
Gelukkig zijn er allerlei methoden, ook online, om de kans op succesvol stoppen te vergroten. Online coaching bijvoorbeeld. Zo biedt WeQuit een online programma onder begeleiding van een psycholoog aan, met een individuele intake en zes bijeenkomsten in kleine groepen. SineFuma heeft sinds kort een online programma van zeven groepsbijeenkomsten.
Dergelijke programma’s zijn gebaseerd op principes uit de cognitieve gedragstherapie (CGT). Deelnemers verhogen hun motivatie om te stoppen en leren technieken aan om moeilijke situaties en momenten te hanteren. Mensen die deze programma’s volgen, gebruiken daarbij vaak nicotine-vervangende middelen of medicatie (zoals antidepressiva).
Effectiviteit interventie
Volgens een Cochrane-review uit 2016 bedraagt de kans 17 procent dat mensen die een coaching-programma volgden in combinatie met medicatie een half jaar later nog niet roken. Voor de Nederlandse programma’s in combinatie met medicatie gaan we uit van effectiviteit van 20-29 procent. Zij zijn niet onderzocht in een randomized clinical trial (RCT), de gouden standaard om de effectiviteit van een interventie te beoordelen. Zowel de programma’s als de farmaceutische middelen worden éénmaal per jaar volledig vergoed door vrijwel alle zorgverzekeraars.
Allen Carr’s Easyway is een ander type coaching, sinds kort online in webinarvorm beschikbaar. In principe kunnen flinke aantallen mensen tegelijk deelnemen. Tijdens één lange bijeenkomst bespreekt een trainer, altijd een ex-roker, de mechanismen van verslaving. Alle goede redenen die een roker denkt te hebben om te blijven roken, worden geanalyseerd en verworpen. Aan het eind van de bijeenkomst roken de deelnemers gezamenlijk een laatste sigaret. Onafhankelijke wetenschappers hebben de Allen Carr-methodiek wereldwijd, ook in Nederland, onderzocht in enkele studies - waarvan twee RCT’s. Hieruit blijkt dat in de context van bedrijfszorg 30 tot 40 procent van de deelnemers na een jaar nog steeds is gestopt. In de context van zorg is dit 22 procent. Het Allen Carr-programma gebruikt geen nicotine-vervangende middelen of medicatie. Bijwerkingen zijn niet bekend. Alleen zorgverzekeraar Menzis vergoedt het programma.
