De zorg in Nederland is over het algemeen heel goed, maar kraakt en piept wel. Door de vergrijzing, de arbeidsmarktkrapte en de coronapandemie komt er meer vraag naar zorg op ons af en moeten we die zorg met minder zorgprofessionals leveren. Hoe kunnen we dan kwalitatief goede en betaalbare zorg blijven verlenen? Deze vraag komen we vaak tegen in de politiek en media.Maar hier gaat het meteen mis. We stellen namelijk niet de juiste vraag om het probleem op te lossen. Daarnaast hebben we onze eigen beperkende overtuigingen van ‘hoe het hoort’ of ‘we doen het altijd al zo’, wat belemmerend werkt bij het bedenken hoe het ook ánders kan.
Beperkende overtuigingen opzij
De belangrijkste vraag om eerst bij stil te staan is: wat is goede zorg? Vervolgens kan deze vraag verdiept worden: welke verwachtingen hebben cliënten en patiënten? Wat willen en kunnen de zorgprofessionals doen in deze tijden van schaarste in plaats van wat mogen en moeten zij doen?
Moed en lef zijn nodig om met elkaar het fundamentele gesprek juist hierover aan te gaan. We moeten samen dilemma’s durven te bespreken en zoeken naar gerichte oplossingen. Laten we de hete aardappel over de verwachtingen van zorg niet langer voor ons uitschuiven. De toekomst van de zorg is NU!
Het kán anders: D.N.A.
Bij Zorgspectrum ontwikkelen we momenteel het ‘Verpleeghuis van de toekomst’. Wij staan in dit project uitgebreid stil bij de vraag: ‘wie zorgt er voor mij en wat verwacht je dan?’ Juist om dit project te laten slagen, voeren we momenteel samen mét cliënten, mantelzorgers, zorgprofessionals, cliëntenraden en ondernemingsraad het fundamentele gesprek over elkaars verwachtingen. De inzichten die we krijgen uit deze gesprekken zijn een belangrijke inspiratie om de zorg op een andere verantwoorde wijze vorm te geven.
In het verpleeghuis van de toekomst staan de bewoner, diens netwerk én de zorgprofessional centraal. Juist door heel goed te luisteren naar de antwoorden op vraag als ‘wat is voor jou belangrijk?’ en ‘wat heb jij nodig om te kunnen zorgen?’ Zo krijgen we zicht op de verwachting die cliënten hebben van goede zorg. Het netwerk denkt na over wat zij zelf willen doen aan ondersteuning en de zorgprofessional kan met ondersteuning van het netwerk en (technologische) interventies vanuit de eigen expertise waarde toevoegen aan goede zorg.
Beweging
We leren in het project ‘Verpleeghuis van de toekomst’ dat de essentiële vragen over de verwachtingen van de zorg niet zomaar te beantwoorden zijn. Het raakt individuele verwachtingen, maar ook grote maatschappelijke vraagstukken, ethische dilemma’s, politiek en de wijze waarop het Nederlandse zorglandschap en zorgorganisaties zijn georganiseerd.
Het is voelbaar in de praktijk dat we worstelen met tal van dilemma’s. Ons antwoord hierop is: durf de juiste vraag te stellen en start met het voeren het échte gesprek! Om deze beweging op gang te brengen en samen te zoeken naar antwoorden, brengen we diverse perspectieven van cliënten, mantelzorgers en zorgprofessionals bij elkaar.
Zorg herdefiniëren
In het licht van veranderingen zoals vergrijzing en personeelstekorten is het tijd om de zorg te herdefiniëren. Door herijking over te slaan en direct naar de ‘hoe-vraag’ te gaan, schieten we gelijk in oplossingen zonder dat we het grote onderliggende probleem aanpakken.
Dus laten we niet langer aarzelen, maar proactief vragen, doen en delen. Op 31 januari 2022 zullen wij op de ICT&health Openingsmanifestatie onze ‘belemmerende overtuigingen’, de dilemma’s en geleerde lessen van ‘onze beweging’ naar het verpleeghuis van de toekomst delen.
