“Het is belangrijk om de varianten in Nederland goed in de gaten te houden, zodat we voorbereid zijn om eventueel in te grijpen wanneer dat nodig is”, stelt minister Hugo de Jonge (VWS). “We weten dat de deltavariant nu oprukt en deze zal de andere varianten op termijn waarschijnlijk verdrijven. Mooi dat deze toevoeging aan het coronadashboard ervoor zorgt dat we hier meer inzicht in krijgen.”
Inzicht varianten via tabel, grafiek
De cijfers over de belangrijkste varianten zijn verwerkt in een tabel en een grafiek. De tabel geeft de naam weer van de variant en het verwachte aandeel van de variant in het totaal aantal besmettingen in Nederland. Ook geeft de tabel inzicht in de mate waarin het aandeel van een variant ten opzichte van de vorige meting is gestegen, gedaald of gelijk gebleven.
Verder is het absolute aantal van de monsters waarin de variant is gevonden te zien. Dit betreft de monsters die extra onderzocht zijn, specifiek op varianten. De tabel toont ook een rij voor ‘overige varianten’. Dit zijn zogenaamde ‘interessante varianten’: varianten waarvan meerdere besmettingen in een bepaalde situatie of cluster zijn ontdekt of die in meerdere landen zijn gevonden.
De grafiek laat zien hoe groot het aandeel van een virusvariant naar verwachting is in het totaal aantal besmettingen en hoe deze veranderen over tijd. Zo kan worden weergegeven dat een dominante variant na verloop van tijd wordt verdrongen door een nieuwe dominante variant. Momenteel is te zien dat de alfa-variant, voor het eerst in Groot-Brittannië gevonden, de overhand heeft.
Zorgelijke varianten getoond
In de grafiek staan alleen de varianten die het Europese centrum voor ziektepreventie en -bestrijding (ECDC, European Centre for Disease Prevention and Control) en de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO, World Health Organization) als zorgelijk zien. Een variant wordt als zorgelijk bestempeld wanneer er mogelijk risicovolle veranderingen in het virus zijn aangetroffen, waardoor deze bijvoorbeeld besmettelijker is, mensen zieker maakt of het vaccin minder effectief is. De Indiase variant, nu delta-variant genoemd, van het coronavirus is hier een goed voorbeeld van.
Om de varianten goed in de gaten te houden doet het RIVM onderzoek via kiemsurveillance: een wekelijkse steekproef van ongeveer 1.500 monsters van positieve testuitslagen. Deze positieve testmonsters worden door laboratoria verspreid over het land ingestuurd. Door de monsters in de steekproef kan het RIVM een inschatting maken van het verloop van het aandeel van een bepaalde virusvariant in de komende weken. Op de website van het RIVM is meer informatie te vinden over de varianten van het virus en de kiemsurveillance.
Blijvende rol coronadashboard
In de meest recente Kamerbrief van de Jonge over Covid-19 schreef De Jonge dat het coronadashboard in de huidige overgangsfase en mogelijk nog in (het begin van) de endemische fase, belangrijke rollen blijft vervullen op het gebied van monitoring en weergeven van de voortgang van het vaccinatieprogramma. Om goed voorbereid te zijn op nieuwe oplevingen op lokaal niveau (lokale brandhaarden) is in samenwerking met RIVM en de GGD’en op 10 juni bovendien een nieuwe pagina gelanceerd met gegevens uit de bron- en contactonderzoeken. Het dashboard werd vorige week ook uitgebreid met signaalwaarden op basis van rioolwatermetingen.
