Het toedienen van medicijnen vereist grote nauwkeurigheid in een ziekenhuis: de juiste hoeveelheid moet op het juiste moment aan de juiste patiënt worden gegeven. In het Dijklander Ziekenhuis met hoofdlocaties in Horn en Purmerend, is de medicatieveiligheid omtrent parenteralia op vernieuwende wijze verbeterd. Parenteraal is de toedieningsvorm van geneesmiddelen of voeding, via bijvoorbeeld een injectie of infuus. In het Dijklander Ziekenhuis wordt bij deze toedieningen nu de VGTM-module HiX ingezet. Het EPD controleert of alle stappen voor bereiden en toedienen juist worden doorlopen.
Voor het nieuwe veiligheidssysteem met de VGTM-module zijn in 2021 inmiddels 700 protocollen opgesteld door ANIOS apotheker Inge Arfman en assistenten van de klinische farmacie van het Dijklander Ziekenhuis. Bij het proces om deze veiligheidswaarborgen voor parenteralia te realiseren, kwam meer kijken dan Arfman in eerste instantie dacht. “Niet alleen het opstellen van alle bereidingsprotocollen, maar ook de infrastructuur rondom de implementatie moest nog worden uitgewerkt. De eerste afdelingen werken inmiddels met deze module en we hopen dat we het systeem ook op andere afdelingen snel kunnen uitrollen.”
Barcodes voor veiligheid
Met de nieuwe VTGM-module in HiX scant de verpleegkundige de barcodes op de geneesmiddelen, waardoor de identiteitscontrole plaatsvindt, aldus het Dijklander. De verpleegkundige krijgt tijdens de bereiding stap voor stap instructies. Alleen als het hele proces is doorlopen, komt er na de bereiding een etiket uit de printer met een barcode, dat op de infuuszak of spuit met het geneesmiddel wordt geplakt. De verpleegkundige scant aan het bed het polsbandje van de patiënt en vervolgens de barcode op het product. Omdat het nieuwe 'voor-toediening-gereed-maken-systeem' is geïntegreerd in het elektronisch patiëntendossier controleert het systeem na het scannen direct of de juiste patiënt, op het juiste moment, de juiste medicatie krijgt. Als er ergens ook maar iets niet klopt wordt dit direct zichtbaar.”
Medicatieveiligheid beter door strak proces
Voorheen moest een verpleegkundige op basis van het voorschrift van de arts zelf de grondstoffen en de hulpmiddelen bij elkaar zoeken en volgens de instructies uit het 'Handboek Parenteralia' zelf berekenen welke volumina nodig waren aldus. Dat handmatige hoeft nu niet meer. Tevens wordt op de nieuwe wijze elke handeling bij het bereiden en elk verstrekt medicijn automatisch in HiX geregistreerd, waardoor er geen fouten meer in de registratie kunnen sluipen. Bijkomend voordeel: het maakt in de meeste gevallen de dubbele menselijke routinecontroles bij het bereiden overbodig.
Ervaringen van verpleegkundige
Bas de Lange is regieverpleegkundige op de afdeling orthopedie/geriatrie van het Dijklander Ziekenhuis in Hoorn en werkt sinds kort met de nieuwe software. "Deze nieuwe VTGM-module in HiX is een mooi voorbeeld van hoe de huidige techniek verpleegkundigen kan helpen. De nieuwe werkwijze zorgt niet alleen voor een toename van veiligheid voor de patiënt, maar zal op termijn ook tijdsbesparing opleveren. Kortom een aanvulling op kwaliteit van zorg in het Dijklander ziekenhuis."
Medicatieveiligheid hoog op agenda
Medicatieveiligheid is een hot issue in de zorg. Zo startte het Juliana Kinderziekenhuis vorig jaar met het medeyesysteem voor betere medicatieveiligheid. Daarmee wordt medicatie, vlak voor toediening, door de verpleegkundigen digitaal gecontroleerd en geverifieerd. Dankzij de introductie van een gesloten, digitaal medicatieproces wordt het toedienen van geneesmiddelen, die bij kinderen vaak in de vorm van een drankje ingenomen worden, veiliger.
