De E-healthmonitor geeft inzicht in het huidige aanbod en gebruik van digitale zorg of e-health. Daaruit blijkt dat het gebruik van digitale zorg (e-health), vergeleken met het vorige meetmoment in 2019, in alle zorgsectoren gegroeid is. Tijdens het onderzoek is daarnaast aan zowel zorgmedewerkers en zorggebruikers gevraagd hoe zijn denken over digitale zorg.
Digitaal contact groeit explosief
De E-healthmonitor 2021 bevestigd wat binnen de zorg sinds de start van de coronapandemie al meerdere malen vanuit andere gezichtspunten belicht is. De explosieve groei van digitaal contact tussen zorgverleners en patiënten. Vooral het videobellen nam sinds het vorige meetmoment, in 2019, enorm toe. In 2021 had de helft van de artsen en verpleegkundigen op die manier contact had met een patiënt en/of naaste. In 2019 gebeurde dit nog nauwelijks.
Daarnaast is ook het aantal huisartsen dat patiënten de mogelijkheid biedt medische gegevens digitaal, via een app, website of zogenoemd patiëntportaal, in te zien fors toegenomen. In 2019 kon dit bij minder dan de helft van alle huisartsen (42%). In 2021 was dat aantal gestegen tot ruim driekwart (79%).
Opvallend is wel dat het gebruik van e-health door zorgmedewerkers harder groeit dat bij patiënten. Dezelfde trend is ook zichtbaar bij het gebruik van telemonitoring. Daar maakt inmiddels ongeveer de helft van de huisartsen gebruik van, maar het overgrote deel van hun patiënten lopen er nog niet warm voor.
Zorg anders organiseren
De vergrijzing en het almaar groeiende personeelstekort stellen de zorg voor grote uitdagingen. Bovendien groeit het aantal mensen met een chronische ziekte ook gestaag door. Digitale zorg kan voor verlichting zorgen, maar voordat het zover is, moet nog veel gebeuren. Zorgmedewerkers moeten duidelijkheid krijgen over hoe digitale zorg het meest effectief ingezet kantoren. Op dit moment wordt e-health door veel zorgmedewerkers nog altijd gezien als iets 'voor erbij' en nog niet als een vast onderdeel van de zorg.
Volgens de E-healthmonitor 2021 is het daarom van belang dat de zorg anders georganiseerd wordt. De onderzoekers stellen dat een verandering in financiering veel bijdragen aan de inzet van e-health. Daarnaast zal de kennis van digitale zorg, zowel bij zorgmedewerkers als zorggebruikers, verbeterd worden. En om zorggebruikers (patiënten) de meerwaarde te laten zien, is het belangrijk dat digitale zorg beter toegankelijk en meer gebruiksvriendelijk wordt.
E-health impuls door coronacrisis
Tot slot concluderen de onderzoekers dat de coronacrisis voor een belangrijke extra impuls voor zowel de implementatie als het gebruik van e-health gezorgd heeft. Zowel zorgmedewerkers als zorggebruikers zijn positiever over digitaal contact dan voor de coronacrisis.
“Door COVID hebben we thuismonitoring sneller van de grond gekregen voor patiënten met Parkinson, chronische darmziekten, diabetes en hartfalen. Op die manier proberen we patiënten ook uit het ziekenhuis te houden”, aldus een projectleider zorginnovatie.
De komende maanden zullen de onderzoekers de impact van de coronacrisis op het gebruik van e-health nog nader onderzoeken. Die resultaten volgen later dit jaar. De E-healthmonitor wordt uitgevoerd in opdracht van het ministerie van VWS. Het onderzoek voor de E-healthmonitor 2021 werd uitgevoerd door het RIVM, samen met Nivel en National eHealth Living Lab (NeLL).
De E-healthmonitor verschijnt tevens in ICT&health magazine Nr.1 2022 welke vanaf 17 februari verschijnt.
