KNMP komt met e-learning over laaggeletterdheid en medicijngebruik

17 januari 2017
Nieuws

De KNMP stelt een e-learning over laaggeletterdheid en medicijngebruik beschikbaar voor het apotheekteam, verpleegkundigen en verzorgende. De e-learning maakte onderdeel uit van de tentoonstelling ‘Kunt u dat even uitleggen?’, die in 2016 door het land reisde. Nu de laatste editie van de expo is afgerond, geeft de koepelorganisatie voor apothekers de e-learning vrij.

Laaggeletterden zijn vaak onzeker over het gebruik van geneesmiddelen. Ze maken (onbewust) fouten, doordat ze de informatie niet goed begrijpen. Dit kan therapie-ontrouw veroorzaken, met gevaarlijke situaties tot gevolg. Het is van belang dat het apotheekteam alert is op signalen van therapie-ontrouw. Door bijvoorbeeld te vragen hoe de patiënt met zijn medicatie omgaat. De e-learning toont stapsgewijs hoe de assistent zo’n gesprek kan voeren. Welke vragen ze dan het beste stelt, en op welke manier.

Laaggeletterdheid en medicijngebruik

De KNMP zette in 2015 en 2016 het thema laaggeletterdheid en medicijngebruik op de kaart met de campagne ‘Kunt u dat even uitleggen?’ De nu vrijgegeven  e-learning is onderdeel van deze campagne. De e-learning behandelt ook onderstaande onderwerpen:

•    Waarom zijn laaggeletterde patiënten eerder therapieontrouw?
•    Wat zijn de gevolgen van therapieontrouw?
•    Hoe herken je een laaggeletterde geneesmiddelgebruiker?
•    Welke signalen duiden op laaggeletterdheid?
•    Hoe pas je de communicatie het best aan de laaggeletterde patiënt aan?
•    Hoe herken je onjuist gebruik van geneesmiddelen?

Gebruiksinstructies, etiketteksten en waarschuwingen: voor de patiënt én voor de apothekersassistent kan de betekenis en de praktische toepassing ervan soms lastig zijn. De e-learning biedt daarom ook uitleg over diverse begrippen.

‘Kunt u dat even uitleggen’

In september 2015 lanceerde de KNMP samen met Pharos de campagne ‘Kunt u dat even uitleggen’, om goed medicijngebruik onder laaggeletterde patiënten te bevorderen. In 2016 kreeg de campagne een doorontwikkeling met steun van VWS. Deze steun genereerde landelijke aandacht aan het maatschappelijk probleem en zorgde voor nieuwe tools voor apothekers en patiënten. In een brief die minister Schippers eind december 2016 naar de Tweede Kamer stuurde, bepleit zij het brede gebruik van de KNMP-tools voor laaggeletterden.

De campagne ‘Kunt u dat even uitleggen?’ bestond onder meer uit 40 nieuwe iconen, 24 gebarentaalfilmpjes, 10 extra animatiefilmpjes, 7 reizende tentoonstellingen, en 100 nieuwe medicijnbegrippen met hoorbare uitleg.

De reizende tentoonstelling ‘Kunt u dat even uitleggen?’ stond op 7 locaties in Nederland, gemiddeld 4 weken per locatie. Bezoekers van onder meer het VUmc, Isala, Tergooi en Centre Céramique kregen een kijkje in het leven van een laaggeletterde. De expo toonde in beeld en geluid welke specifieke problemen laaggeletterden ervaren bij hun medicatiegebruik. En ook wat de oplossing is voor deze problemen.

Gezondheids-apps voor laaggeletterden

Van de ruim 2 miljoen apps in de Apple App Store en Google Play zijn er duizenden die vallen in de categorie fitness, welzijn of gezondheid. Pharos, expertisecentrum voor gezondheidsverschillen, wil dat aantal vergroten. Pharos schreef daarom in oktober 2016 een wedstrijd uit waarin het app-ontwikkelaars en zorgverleners oproept om met een goed idee te komen voor een app op het gebied van zorg of gezondheid, die ook geschikt is voor laaggeletterden en mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden. De winnaar krijgt 10.000 euro voor de daadwerkelijke ontwikkeling van de app, plus een aantal adviesuren en ondersteuning van Pharos, TNO en GGD GHOR Nederland. De wedstrijd maakt deel uit van het ehealth4all-initiatief van Pharos.

2,5 miljoen laagggeletterden

In Nederland zijn volgens Pharos  2,5 miljoen volwassenen laaggeletterd en bijna 30 procent van de bevolking heeft beperkte gezondheidsvaardigheden. Deze mensen hebben minder toegang tot de zorg. Zo vinden zij het vaak lastig om informatie over zorg en gezondheid te vinden, begrijpen en gebruiken. Hierdoor vinden zij de weg in de zorg onvoldoende en blijven ze zitten met vragen.

De opkomende digitalisering in de zorg lijkt nog een extra drempel op te werpen en de gezondheidsverschillen te vergroten. Terwijl eHealth juíst voor deze mensen veel kan bieden. Mits de eHealth-ontwikkelaars de doelgroepen betrekken en de toepassingen laten testen. Daarom daagt Pharos zorgverleners en eHealth-ontwikkelaars uit om websites en andere eHealth-toepassingen begrijpelijk en bruikbaar te maken voor iedereen.