ActiZ liet onlangs tijdens een webinar zien wat er van de ouderenzorg in Japan te leren valt. Zowel op het gebied van technologische als sociale innovatie is Japan namelijk een koploper. Japanse ouderen ervaren het gebruik van technologie positief.
Opvallend is ook dat de ouderenzorg decentraal is geregeld op basis van een ‘community-based integrated care system’. In 2000 kwam in Japan een verzekering voor langdurige zorg. De overheid en de burger betalen elk de helft van de premie hiervoor. In 2014 werd het community-based integrated care system ingevoerd. ‘Als sector profiteren we daarom graag van kennis en kunde uit andere landen zoals Japan’, aldus ActiZ, de branchevereniging van circa 400 zorgorganisaties.
Japanse ouderen waarderen technologie
Japanners houden erg van robots maar in de ouderenzorg ligt hier niet de nadruk op. Wel wordt intensief onderzocht hoe technologie kan helpen in termen van kwaliteit van leven en efficiency. Met die visie in het achterhoofd wordt er in Japan ingezet op domotica, robotica, GPS, apps en andere hulpmiddelen. Waar in Nederland technologie nog als bijzonder wordt gezien, maakt het in Japan deel uit van het alledaagse leven. Ouderen in Japan zijn voor het overgrote merendeel dan ook positief over de inzet van technologie.
Toekomstbestendige ouderenzorg
Ryoji Noritake, CEO en bestuurslid van het Health and Global Policy Institute, gaf tijdens het webinar inzicht in de Japanse organisatie van ouderenzorg. Hij spreekt de wens uit om verder samen op te trekken voor een toekomstbestendige ouderenzorg. Noritake deelde voorbeelden omtrent sociale en technologische innovatie.
In Nederland wordt de mantelzorg vaak door de directe omgeving verzorgd. In Japan ligt de nadruk echter op de gemeenschap: zorgcentra maken deel uit van de samenleving en staan in nauw contact met de omgeving. Ouderen zijn minder bezig met medische voorzieningen maar wél met goed wonen. Noritake spreekt over een paradigmashift van medicalisering naar community.
Ouderenzorg in Japan goedkoper
Door de vergrijzing en ontgroening is het arbeidsmarktprobleem in de zorgsector vergelijkbaar met dat van Nederland. Maar wel liggen de lonen in Japan lager en dat maakt de zorg minder duur. Een risico van die lage lonen kan een versnelde uitstroom en verminderde instroom zijn. Japan is zich daarvan bewust en weet dat die lonen aangepakt moeten worden. Op dit moment is de zorg in ouderencentra goedkoper dan zorg thuis en in verpleeghuizen, terwijl dat in Nederland al lang niet meer zo is.
Nederlandse sociale en technologische innovatie
Hoewel er nog een achterstand is op Japan, zijn we in Nederland ook volop bezig met technologische en sociale innovatie. Hoe kun je mensen in de laatste fase van hun leven zo aangenaam mogelijk laten wonen en hoe faciliteer je de zorgprofessionals die dat mogelijk moeten maken? Sevagram, een organisatie voor ouderenzorg in Zuid-Limburg, trekt voor het antwoord op met Ascom Nederland. “Door de juiste mix van technologische en sociale innovatie kunnen we de uitdaging aan”, stelt Tim van de Geijn, programmamanager innovatie van Sevagram.
