Bij de diagnose van ziektes zoals kanker, auto-immuunziekten en het monitoren van de effecten na transplantatie speelt pathologie een cruciale rol. Daarnaast is pathologie ook van groot belang bij het analyseren van de veiligheid van medicijnen. Ondanks het feit dat pathologie een dergelijke centrale rol vervult in de diagnostiek, is de beoordeling van weefsel dat microscopisch onderzocht wordt nog altijd sterk afhankelijk van het wetenschappelijk, doch soms ook subjectieve, oordeel van een gekwalificeerde patholoog.
Pathologie database opent deuren naar AI
De microscoop is nog altijd hét symbool van de pathologie. De digitalisering van weefselcoupes heeft de afgelopen jaren echter al een revolutie te weeg gebracht. Behalve dat afbeeldingen nu gedeeld, en daardoor over de hele wereld bekeken, kunnen worden, is het ook mogelijk geworden om de beelden door computers te laten analyseren. Daarmee wordt de deur geopend naar de toepassing van kunstmatige intelligentie (AI) om de patholoog te ondersteunen bij het bestuderen van ziektebeelden en het vinden van betere behandelingen.
Voor de ontwikkeling van AI-toepassingen en algoritmen zijn gigantische hoeveelheden data nodig. Voor de pathologie betekent dit dat er een enorme collectie van digitale foto’s en medische data voor de interpretatie ervan nodig is. Door de vertrouwelijke aard van de informatie en de gigantische opslagcapaciteit die daar voor nodig is, blijkt het delen ervan een lastige opgave.
BIGPICTURE project
Dat is precies waarvoor de initiatiefnemers het BIGPICTURE project hebben opgezet. BIGPICTURE richt zich op het creëren van het eerste Europese, ethische en GDPR-compliant (General Data Protection Regulation), kwaliteit-gecontroleerd platform, waarbij grote gegevensbestanden en AI algoritmes gecombineerd worden. Dit BIGPICTURE platform wordt ontwikkeld in een inclusieve en duurzame manier door pathologen, onderzoekers, AI ontwikkelaars, patiënten en farmaceutische bedrijven. Het uiteindelijke doel van het project is het versnellen van de ontwikkeling van AI in de pathologie.
Vanwege de grote omvang van de data collectie bestaat het project uit vier onderdelen.
- De bouw van een infrastructuur (hard- en software) voor het opslaan, delen en verwerken van miljoenen afbeeldingen - die per stuk meerdere gigabytes kunnen innemen - mogelijk te maken.
- Het vaststellen van wettelijke en ethische richtlijnen om de privacy van de patienten en de vertrouwelijke data te bewaken.
- Het vullen van de database met een eerste collectie van drie miljoen digitale coupes van mens- en dierlaboratoria voor de verdere ontwikkeling van AI-applicaties.
- De ontwikkeling van AI-onderdelen die helpen bij het gebruiksgemak van de database en het verwerken van de foto’s voor diagnoses en onderzoeksdoeleinden.
De start van het BIGPICTURE project was op 1 februari. Het project zelf zal zes jaar duren, maar het is de bedoeling dat het platform zal blijven bestaan en zal het consortium samenwerken voor duurzame/langdurige plannen om het systeem te blijven ontwikkelen en onderhouden. De coördinatie van het project is in handen van professor Katrien Grünberg en dr. Jeroen van der Laak van het Radboudumc.
