Patiëntenfederatie Nederland heeft een jaarlijks gebruikersonderzoek naar de persoonlijke gezondheidsomgevingen (PGO’s) laten uitvoeren in het kader van het PGO on Air-programma. De kern van het onderzoek was het vaststellen wat Nederlanders vinden van het gebruiksgemak van PGO’s, welke meerwaarde zij zien in het gebruik van een PGO en wat beter kan. Zo hoopt de Patiëntenfederatie in kaart te brengen waar de behoeften van de eindgebruikers liggen, zodat duidelijk wordt waar de verbeterpunten liggen in de verdere PGO-ontwikkeling.
De focus van het onderzoek lag op het gebruiksgemak bij het ophalen van de eigen gegevens bij de huisarts en ziekenhuizen, en het in gebruik nemen van een PGO. In totaal werd de gebruiksvriendelijkheid van 13 verschillende PGO’s onderzocht, waarbij voor het eerst ook bekeken werd hoe ingewikkeld het was om vaccinatiegegevens op te halen. Die mogelijkheid was er bij vijf PGO’s.
Account maken en inloggen
Voor de meeste deelnemers aan het onderzoek verliep het aanmaken van de account redelijk soepel: 92 procent van hen lukte het om een account te maken. Van die groep kon 97 procent vervolgens inloggen. Over het algemeen ging dat zonder problemen, maar voor een kleine groep was het inloggen lastig. Bijvoorbeeld omdat het scherm bleef hangen, de benodigde bevestigingscode niet binnenkwam, de tweestapsverificatie misliep of omdat de deelnemer een foutmelding kreeg.
Deze resultaten waren vergelijkbaar met die van het onderzoek van een jaar eerder. Uit het onderzoek werd ook wederom duidelijk dat ouderen en lager opgeleiden iets meer moeite hebben met het gebruiken van de PGO’s.
Ophalen van gegevens
Van de deelnemers die het lukte om in te loggen, kreeg 65 procent het voor elkaar om de gegevens van de huisarts op te halen. Een derde had dit wel geprobeerd, maar was onsuccesvol. Meestal kwam dit doordat ze hun eigen huisarts niet wisten te vinden in het systeem, doordat de gebruiker een foutmelding kreeg of doordat de huisarts nog niet was aangesloten bij de PGO.
Het ophalen van gegevens van het ziekenhuis ging dit jaar iets beter dan voorheen: van de ingelogde deelnemers lukte het bij 60 procent om deze gegevens op te halen. Een derde lukte dit niet, voornamelijk vanwege foutmeldingen, het ziekenhuis niet kunnen vinden of omdat het ziekenhuis niet was aangesloten bij de PGO.
Het is sinds kort ook mogelijk om in vijf PGO’s de vaccinatiegegevens op te halen die vanaf 1992 zijn geregistreerd binnen het Rijksvaccinatieprogramma. Het opvragen van deze gegevens lukte ruim de helft van de gebruikers, waarvan de informatie bij 64 procent volledig en correct was.
Liever door de overheid?
Nieuw in het onderzoek van dit jaar was een vraag over of deelnemers liever een PGO gebruiken die is ontwikkeld door de overheid. Dit was voor vier op de tien deelnemers het geval, terwijl een iets grotere hoeveelheid deelnemers hier neutraal tegenover staat. De meeste gehoorde argumenten van voorstanders van een PGO van de overheid betreffen algemeen vertrouwen, privacy en het ontbreken van een commercieel belang. Deelnemers geven aan dat ze vooral hun medicijnoverzicht en mondzorggegevens nog missen in de PGO’s.
Slechts 36 procent van de deelnemers acht het (zeer) waarschijnlijk dat ze de geteste PGO in de toekomst nogmaals zullen gebruiken. Vorig jaar was dit nog 41 procent. Vooral een overzichtelijk en duidelijke PGO bleek belangrijk voor toekomstig gebruik. Al met al laat het onderzoek zien dat de gebruiksvriendelijkheid en mogelijkheden van de PGO’s het afgelopen jaar nauwelijks zijn verbeterd of veranderd.
Resultaten 2024
In het onderzoek van vorig jaar werden vergelijkbare conclusies getrokken: de toegankelijkheid en gebruiksvriendelijkheid van de PGO’s was ook toen nauwelijks toegenomen ten opzichte van het jaar ervoor. Toen stelde de Patiëntenfederatie als verbeterpunten onder andere voor om minder medische vaktaal en afkortingen te gebruiken, een optie te ontwikkelen om gegevens te ordenen of sorteren, en om persoonlijke aantekeningen toe te kunnen voegen.
Eerder bleek dat het aantal keren dat PGO’s geraadpleegd zijn, na een eerdere stabilisering, met name eind 2024 flink is toegenomen. In 2024 werden 1,6 miljoen keer medische gegevens opgehaald, door meer dan een half miljoen Nederlanders. Eind 2024 was 93 procent van de huisartsen en 83 procent van de medisch-specialistische instellingen aangesloten bij MedMij, de partij die gezondheidsdata deelt met de PGO’s.
