De meerwaarde van AI voor de ontwikkeling van nieuwe, innovatieve oplossingen voor toekomstbestendige zorg is al meerdere keren aangetoond. Oplossingen die bijdragen aan de transformatie naar de Juiste Zorg op de Juiste plek en het voorkomen, verplaatsen en vervangen van zorg. De gezondheidszorg kan dus flink profiteren van waardevolle AI.
Ook in Nederland zijn al heel wat voorbeelden waarbij de toepassing van kunstmatige intelligentie tot betere zorg leidt. Naast een aantal praktijkvoorbeelden, zoals een toepassing voor het verbeteren van de diagnostiek in de pathologie, wordt er vooral ook veel onderzoek gedaan.
Waardevolle AI voor gezondheid
Toch loopt ons land nog achter als het gaat om het gebruik van AI-toepassingen in de praktijk. Dat, zo bevestigde een rapport van KPMG al in 2020, door de grote mate van fragmentatie in het veld. Dat heeft als gevolg dat er onvoldoende, en op een te kleine schaal, zicht is op de waarde van AI. Daardoor zijn er te weinig prikkels om eventuele belemmeringen op te lossen.
Daarom heeft VWS het programma Waardevolle AI voor gezondheid opgezet, met als doel de vicieuze cirkel te doorbreken. Het programma kende een aantal einddoelen, verdeeld over drie pijlers:
- Het versterken van het gedeeld eigenaarschap en structurele samenwerking in het ecosysteem om gezamenlijk knelpunten in de ontwikkeling, implementatie en opschaling van AI aan te pakken;
- Het stimuleren van groei en versnelling van AI in de breedte van de sector door focus te leggen op de waarde die AI toevoegt voor de maatschappij, de zorgverlener, de burger en de ondernemer;
- Het initiëren van en vanuit de stelselrol van VWS helpen bij de invulling van noodzakelijke randvoorwaarden en waarborgen voor vertrouwen, kwaliteit en transparantie.
Concrete hulpmiddelen
Het programma heeft, mede door de actie-lerende aanpak van het programmateam, een aantal concrete hulpmiddelen en onderzoeksbevindingen opgeleverd. Zoals handvatten voor zorgprofessionals, innovators en stakeholders die hen ondersteunen bij het innovatieproces. Maar ook tools waarmee op een duurzame manier de juiste randvoorwaarden voor AI gecreëerd kunnen worden.
Als extra hulpmiddel heeft het programma een toonkaart opgeleverd. Hiermee wordt de onderlinge verwevenheid van de resultaten inzichtelijk gemaakt. In de praktijk leidt de route naar de ontwikkeling en inzet van waardevolle AI langs zeven fases. Per fase geeft de toonkaart een overzicht welke hulpmiddelen en onderzoeksbevindingen uit het programma bruikbaar zijn én welke stakeholders een cruciale rol spelen. De toolkaart is interactief en kan hier gedownload worden.
AI-Innovatie stopt niet
Het feit dat het programma nu ten einde gekomen is, wil niet zeggen dat AI-innovatie ook stopt. Daarvoor zorgen niet alleen de resultaten zoals de toolkaart. Het vliegwiel dat gestart is zal vanuit opgebouwde community in beweging gehouden worden.
Tijdens een afsluitend evenement op 7 maart 2022 is stilgestaan bij wat er is bereikt om met deze reflecties weer de volgende stappen te zetten met elkaar. De Nederlandse AI Coalitie heeft hierin ook een grote rol en neemt de hulpmiddelen van het programma op in het platform.
