Wetenschappers van Leeds University hebben een ‘robot-katheterconcept’ ontwikkeld dat ze 'magnetische tentakels' noemen. Het gaat om een sondesysteem dat kan doordringen in de fijne vertakkingen van de longen. Het systeem, dat nu verder wordt getest, zou het mogelijk kunnen maken om nog diepere delen van de longen te bereiken dan voorheen om weefselmonsters te nemen of bijvoorbeeld kanker te behandelen. De robot is slechts 2 millimeter breed en worden met behulp van magnetisme van buitenaf bestuurd.
Bronchoscopie
Sondesystemen die van buitenaf in het lichaam worden ingebracht, hebben de afgelopen decennia de mogelijkheden voor diagnostiek en behandeling van ziekten vergroot. De huidige procedure voor de longen wordt bronchoscopie genoemd. De arts kijkt met een dunne slang via je neus of mond in je longen. Met de nieuwe tentakelkatheter kan straks nog ‘dieper’ in de longen worden gekeken. Het gaat om een zeer flexibele structuur die buigt als een tentakel en klein genoeg is om niet aan anatomische structuren in de longen te blijven hangen.
Magnetische robot
Het katheterconcept wordt gecontroleerd door magnetische velden die afkomstig zijn van twee robotarmen die zeer nauwkeurig over de patiënt heen bewegen. Ze zorgen ervoor dat de katheter van richting verandert, waardoor de sonde kan worden gemanoeuvreerd, terwijl deze langzaam naar de plaats van een verdachte plek in de longen gaat. Dit gaat volledig automatisch want de weg naar de longen wordt geprogrammeerd in het robotsysteem met behulp van eerdere scans van de longen.
Basisfunctionaliteit doorontwikkelen
Tot nu toe hebben de onderzoekers alleen de basisfunctionaliteit van hun concept aangetoond door middel van laboratoriumtests. Ze hebben met succes de magnetische tentakelrobot door een 3D-replica van een bronchiale boom geleid, die was gemodelleerd met behulp van anatomische gegevens. Er is dus nog ontwikkelingswerk nodig voordat het in de klinische praktijk kan worden toegepast. In de volgende fase is het team van plan om de navigatie-prestaties van het systeem in de longen van een kadaver te testen. De hoop is dat deze innovatie in de nabije toekomst voordelen voor patiënten kan opleveren in termen van betere diagnostiek en behandeling.
Opereren met een robot
Robots vinden snel hun weg in de zorgsector. Waar de magnetische robottentakels een novum zijn, worden daarentegen operatierobots al intensief ingezet in de medische praktijk van alledag. Een van de operatiekamers van het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis (ETZ) in Tilburg/Waalwijk krijgt deze zomer bijvoorbeeld de nieuwe, ultramoderne chirurgische operatierobot Hugo RAS. Het ziekenhuis tekende daarvoor onlangs een overeenkomst met de producent Medtronic en wordt zo het eerste Nederlandse ziekenhuis waar ‘Hugo’ zijn intrede zal doen. De robot heeft vier beweeglijke armen en een gedetailleerde 3D-visualisatie op een scherm.
