Vergrijzing leidt ook tot meer ouderdomsziekten zoals beroerten. Maar liefst drie miljoen mensen in Europa krijgen per jaar zo’n beroerte. Degenen die dat overleven, hebben een grote kans (40%) om na drie weken nog niet zelf, zonder hulpmiddelen, te kunnen lopen. Ze zullen dan moeten revalideren. Dat hoeft echter niet te betekenen dat revalidatietherapeuten overbelast gaan worden,
stelt prof. dr. ir. Heike Vallery, hoogleraar Human Motor Augmentation aan de TU Delft.
Robotondersteuning
Ze bedacht samen met een Zwitsers-Nederlands consortium een robotondersteuningssysteem van 3 meter breed en 10 meter lang, dat aan het plafond bevestigd wordt, de RYSEN. Dat wordt is nu door Motek Medical naar de markt gebracht. Volgens Vallery en dr. Michiel Plooij, destijds postdoc aan de TU Delft, en Robotics System Engineer bij Motek medical, kan de 3D lichaamsondersteuning worden gebruikt bij het revalidatieproces van mensen die problemen hebben met lopen.
Vallery: "Als er meer robotisering is tijdens de revalidatie, kunnen mensen onafhankelijker van een revalidatietherapeut trainen. Tot nu toe ondersteunt een therapeut vaak iemand, om te voorkomen dat diegenen valt. Ons systeem neemt deze ondersteuning over, zodat een therapeut minder fysieke inspanning hoeft te leveren en meer oog kan hebben voor de mens en het revalidatieproces.”
Zo zou niet alleen de kwaliteit van de revalidatie kunnen verbeteren. Een therapeut zou bijvoorbeeld twee revalidanten tegelijk kunnen helpen - al is dat volgens Vallery wel afhankelijk van de ernst van iemands loopprobleem.
Beperkte revalidatie
Er zijn momenteel al apparaten op de markt om mensen te helpen met revalideren. Probleem daarbij is volgens Vallery dat meestal een kabel op één punt boven een loopband aan het plafond bevestigd is. Bij een val vangt de kabel iemand wel op, maar zo'n eenvoudig systeem ondersteunt niet overal en de kracht is slecht regelbaar, waardoor een val erg oncomfortabel kan worden. Bovendien kun je tijdens het revalideren slechts één richting uit lopen.
Het revalidatiesysteem waar de TU delft aan heeft bijgedragen, biedt 3D-loopondersteuning. Daarmee kan een revalidant vrij rondlopen, wat meer mogelijkheden biedt om de revalidatie op de realiteit te baseren. Voorbeelden zijn opzij lopen, traplopen of oefenen met gaan zitten. Verder kan de kracht van het systeem ingezet worden, zodat het niet alleen bij een val opvangt, maar ook kan ondersteunen of juist verstoren., stelt Plooij.
Onderzoek loopgedrag
Verstoren is overigens minder van belang bij revalidatie, maar meer voor onderzoek naar het loopgedrag van gezonde mensen als ze belemmerd worden. Vallery: "Wij onderzoeken hoe mensen lopen, hoe robots lopen en hoe robotische hulpmiddelen mensen kunnen helpen met lopen. Weten we meer over hoe we lopen, dan kunnen we beter uitvinden hoe we loopafwijkingen kunnen diagnosticeren en iemands training optimaliseren."
Zo dachten onderzoekers eerst dat ze iemand een zo perfect mogelijk looppatroon moesten laten maken voor een betere revalidatie. Met gebruik van de 3D-lichaamsondersteuning is dat weerlegd. De nieuwe hypothese is dat mensen zoveel mogelijk uitgedaagd moeten worden tijdens de revalidatie, dat er ruimte moet zijn voor het maken van fouten waar men van kan leren. Van perfectie leer je niet, stelt Vallery. Maar fouten maken kan alleen in een veilige omgeving. Daar zijn hulpmiddelen zoals de Rysen nuttig voor.
Klinische testen
Binnenkort worden er klinische testen gehouden met de Rysen, die moeten bepalen hoeveel mensen geholpen kunnen worden en hoe snel ze revalideren. Er wordt eerst gekeken naar mensen met een ruggengraadverwonding. De TU Delft werkt hiervoor binnen een Eurostart-project behalve met Motek ook samen met het Zwitserse bedrijf GTX Medical, revalidatieziekenhuis CRR Suva in Sion en het Zwitserse Federal Institute of Technology in Lausanne.
Eerste resultaten
vorig jaar toonden volgens de betrokken onderzoekers al aan dat patiënten een verbeterde loopbeweging lieten zien zoals een beter balans, betere coördinatie van de ledematen en het beter neerzetten van de voeten.
Openingsmanifestatie van de e-healthweek 2019
Meer weten over hoe, waarmee en met wie de zorg haar toekomst implementeert? Bezoek dan op 21 januari 2019 de jaarlijkse ICT&health Openingsmanifestatie van de e-healthweek. Entreekaarten zijn gratis, dus wacht niet en meld u snel aan want op is op!
