De dienst urologie van de UZA begeleidt honderden patiënten met plasproblemen of ongewild urineverlies. Tot voor kort kwamen zij geregeld op consultatie voor een uroflowtest die meet hoeveel en hoe krachtig ze plassen. Nadat wegens COVID-19 vanaf maart 2020 alle niet-dringende consultaties geschrapt werden, rolde de dienst versneld het HomeFlow-systeem uit. Nu kunnen patiënten een toestel krijgen dat ze thuis kunnen gebruiken. Het telemonitoring-device stuurt plasresultaten door naar de behandelend arts, die de uitkomst tijdens een telefonisch consult met de patiënt bespreekt.
Slimme uroflowmeter
HomeFlow heeft als kern een slimme uroflowmeter. De slimme meter stuurt resultaten van plassen in een speciale beker door naar een app op de smartphone. Daarin is met een paar klikken ook extra informatie toe te voegen, zoals een plas-drinkdagboek. De app zendt op zijn beurt alle gegevens door naar een beveiligd online platform. Dat kunnen artsen raadplegen om hun patiënten op te volgen.
De Antwerpse start-up Minze ontwikkelde het systeem en werkt daarvoor samen met prof. dr. Stefan De Wachter en prof. dr. Gunter De Win van het UZA. “Dankzij de telemonitoring baseren we ons op objectievere metingen”, vertelt De Wachter. “De sensoren zijn even betrouwbaar als die van de toestellen op onze dienst. Maar één plas in kunstmatige ziekenhuisomstandigheden leert ons minder dan pakweg vijftien metingen in een thuisomgeving. Voor patiënten zijn de zelfmetingen bovendien comfortabeler en efficiënter.”
Beter zicht door thuismonitoring
Het thuissysteem is geschikt voor alle plashoudingen en er is een versie voor jonge kinderen, geeft De Win aan: “Voor kinderen is het extra belangrijk dat zij in hun natuurlijke omgeving plassen om geen vertekend beeld te krijgen. Dankzij de thuismonitoring krijgen we ook een beter zicht op patiënten van wie de diagnose minder duidelijk is. Dat vermijdt soms kijkonderzoeken waarvoor we anders bijvoorbeeld een slangetje in de plasbuis moeten inbrengen.”
Ook patiënten kunnen na een operatie om hun blaas- en stoelgangproblemen via neuromodulatie te verhelpen de technologie gebruiken. “Bij hen planten we een soort pacemaker in, die impulsen geeft aan de zenuwen waarmee je je blaas, darmen, sluitspieren en bekkenbodem aanstuurt", legt De Wachter uit. “Door de telemonitoring kunnen we hen makkelijker opvolgen en sneller ingrijpen als dat nodig is. Bovendien kunnen zij nu eenvoudig aantonen dat ze geholpen zijn met de ingreep, zodat ze voor terugbetaling in aanmerking komen.”
Telemonitoring in zorgpad
Het UZA is naar eigen zeggen het eerste Belgische ziekenhuis dat telemonitoring als kernonderdeel in zijn urologische zorgpaden heeft opgenomen, stelt De Wachter (in Nederland doet onder meer het MMC dit al): “We geloven in systemen als HomeFlow omdat ze betere data opleveren. Als arts focussen we nu minder op de meting en sterker op de patiënt en zijn behandeling. Met de overheid willen we wel nog een regeling uitwerken voor nieuwe taken als deze, die artsen opnemen los van de consultaties. Maar de meerwaarde op het terrein is duidelijk: zowel patiënten als artsen zijn enthousiast.”
Het UZA zet op meer gebieden al tele- of thuismonitoring in, zoals voor chronische pijnpatiënten (sinds 2015), zwangere vrouwen en hartpatiënten. De dienst cardiologie van het UZA gaat de komende maanden het OnePulse-platform uitbreiden met meer diagnostische data zoals gewicht, bloeddruk, fysieke activiteit, hartritme en zuurstofsaturatie. Eerst van ingeplante professionele toestellen, daarna ook van smartwatches of activiteitstrackers.
