Academische Werkplaats ZoTeG (ZorgTechnologie in de Gehandicaptenzorg) onderzoekt het effect van zorgtechnologie op mensen met een lichamelijke en/of verstandelijke beperking. Tot 2022 was hier nog nooit op deze schaal wetenschappelijk onderzoek naar gedaan. Academy Het Dorp coördineert de werkplaats, vertelt bestuurder en hoogleraar Brigitte Boon in ICT&health 4: “Technologie in de gehandicaptenzorg zou vanzelfsprekend moeten zijn. Dat maakt wetenschappelijk onderzoek ook zo belangrijk: daarmee onderbouwen we sectorbreed wát technologie doet en voor wie.”
De verwachtingen van zorgtechnologie zijn hooggespannen, óók in de gehandicaptenzorg. Het kan tijd besparen, zorgmedewerkers ontlasten, de kwaliteit van leven van mensen met een handicap verbeteren en hun zelfredzaamheid vergroten. Maar klopt dat wel, en in welke mate? Boon hierover: “Dat onderzoeken we dus vanuit de werkplaats. We toetsen de verwachtingen en maken de effectiviteit inzichtelijk. Niet alleen voor de wetenschap, maar juist ook voor de praktijk.”
Het effect van zorgrobot Tessa op cliënten die ondersteuning nodig hebben bij hun dagplanning en -structuur; de effectiviteit van slim incontinentiemateriaal, en hoe een zorgorganisatie deze technologie duurzaam kan implementeren; de doelmatigheid van inzet van sensorsok HUME bij de begeleiding van gespannen cliënten. Dit zijn enkele voorbeelden van onderzoeksprojecten die Academische Werkplaats ZoTeG onder handen heeft. Zou het niet makkelijker en sneller zijn om iedere organisatie zélf onderzoek te laten doen naar de doelmatigheid en effectiviteit van technologische oplossingen die zij op het oog hebben?
Angelique Koevoets weet als bestuurder van gehandicaptenzorgorganisatie Ipse de Bruggen - en deelnemer aan het bestuurlijk overleg van ZoTeG- het antwoord wel. “Het is juist belangrijk dat we het gebruik van technologie wetenschappelijk onderbouwen. Dat zorgt voor draagvlak. Bovendien zijn de resultaten dan voor de hele sector bruikbaar en relevant in een snel veranderende wereld.”
In het belang van de cliënt
Als het aankomt om zorgtechnologie zijn er legio thema’s en onderwerpen te bedenken. Hoe bepaalt ZoTeG de prioritering? Boon: “De onderzoeksagenda stelden we samen met de partners op, en daarin staan vier thema’s centraal: zelfredzaamheid, slaap en nachtrust, spanning meten en reguleren, en arbeidsondersteuning en efficiëntie van de zorg. Een onderwerp moet in één van deze thema’s passen.”
De onderzoeken gaan allemaal over effectiviteit en kosteneffectiviteit, duurzame implementatie van zorgtechnologie of het gebruik van data. Voor dat laatste onderwerp is er een apart programma – Leren Werken met Data in de Gehandicaptenzorg – waarover eerder dit jaar artikelen in ICT&Health verschenen (editie 1 en editie 3). “Daarnaast hanteren we vaste uitgangspunten”, benadrukt Boon. “Onderzoek moet voor de cliënt direct of indirect een positief effect hebben, het betreft bestaande technologie en het moet gaan om doelgericht gebruik. Dus: dat je als zorgorganisatie gericht aan een doel werkt mét die technologie.”
Lees het hele artikel in ICT&health 4, die op 22 augustus verschijnt.
