China investeert grootschalig en razendsnel in nieuwe technologie
Esther en Fenna zijn onder de indruk van de digitale dadendrang van de Chinezen. Als voorbeeld wijst Esther op de ecosystemen die ontstaan rond social media-platform WeChat. “De Chinese pendant van Whatsapp, maar dan anders, met veel meer functionaliteit: bestellen, identificatie, betalen. En gekoppeld aan een ongekend snel deliverysysteem: alles wordt binnen 30 minuten bezorgd op de plek waar de klant zich bevindt.”
Hetzelfde geldt voor Alibaba. Consumenten kunnen op het digitale platform niet alleen hun normale boodschappen doen, maar ook digitale zorg ontvangen. Met Artificial Intelligence (AI) wordt ingespeeld op individuele behoeften. De bestaande distributiekanalen worden in rap tempo omzeild en overbodig gemaakt. Winkelcentra staan leeg en worden omgebouwd. Overal in de steden rijden elektrische scooters die bestelde producten bezorgen.
Fenna: “Net als bij ons ontstaat een ‘nieuw normaal’ van consumentengemak en, daarmee dito, van verwachtingen ten aanzien van de zorg. We hebben veel concepten gezien die hierop inspelen. Zij bieden onder meer directe toegang van patiënt tot de dokter of tot medicatie.”
Opschalen
De Chinese voorbeelden leerden de Nederlanders dat de Westerse aanpak, gekenmerkt door kleinschalige pilots en vaak uitsluitend op instellingsniveau, onvoldoende is om digitalisering effectief in te zetten voor het oplossen van onze problemen. Opschaling is noodzakelijk om echt iets te doen aan de capaciteitsproblemen en de kosten.
Esther: “We moeten over de grenzen van onze organisaties de samenwerking zoeken en (inter)nationale initiatieven stimuleren. Andere partijen betrekken en de krachten bundelen om, bij voorkeur open, voor nieuwe toetreders digitale mogelijkheden te ontwikkelen. Nederland alleen is daarvoor te klein.”
Als de businesscase klopt, doen ze het gewoon
Overigens verschillen de problemen in Nederland van die in China. Daar spelen met name: toegang tot artsen, wachttijden in ziekenhuizen en ‘ongeletterdheid’ inzake gezondheid in het algemeen. 90 procent van de Chinezen met een chronische aandoening weet nog niet dat zij deze aandoening hebben. Daarnaast is er een kloof tussen de toegang tot zorg in de stad (redelijk) en het platteland (slecht).
Veel van de initiatieven zijn dan ook gericht op het verbeteren van de gebrekkige zorginfrastructuur, hoewel volgens Chang Kiu van Access Health moet worden afgewacht of de huidige digitale initiatieven wel de echte vraagstukken oplossen. Veel systemen spelen vooral in op de behoefte van gezonde mensen, om zich te laten ‘pre-scannen’, doorgaans betaald door de werkgever.
Grote doelen
De aanpak in China lijkt gekenmerkt te worden door een overheid die een groot doel stelt en het vervolgens aan de markt over laat om daarop in te spelen. Esther: “De overheid geeft bedrijven en instellingen heel veel ruimte, vanuit het idee dat eventuele uitwassen later door aanvullende wetgeving of regulering kunnen worden aangepakt. Wat dat betreft zijn Chinezen nog kapitalistischer dan Amerikanen. Als de businesscase klopt, doen ze het gewoon.”
Een voorbeeld is het tien jaar geleden ingevoerde verbod op niet-elektrische motorfietsen, dat als opmaat gediend heeft voor het huidige doel om in 2022 alleen nog maar elektrische auto’s te laten rondrijden. Voor de zorg heeft de overheid verordonneerd het accent te verleggen van medische zorg naar promotie van gezondheid, van ziekenzorg naar gezondheidszorg.
