Om onderstaande en alle andere premium artikelen te lezen, moet u inloggen of een account aanmaken.
U kunt nog {free_articles_left} premium artikel gratis lezen. Om meer premium artikelen te lezen, moet u inloggen of een account aanmaken.
“Door de zorg te kantelen, zijn we een aantal jaren geleden bij Omring proactief aan de slag gegaan met de opgave en de belofte van passende zorg zoals die nu ook in het IZA staan", vertelt Jolanda Buwalda, voorzitter van de Raad van Bestuur van zorgorganisatie Omring. "Vanuit de patiënt- en cliëntreizen geredeneerd, zetten we in op het ontzorgen van patiënten en cliënten. We richten passende netwerkzorg in samen met partners en maken zo een Cure & Care-community. Toekomstbestendige en passende gezondheidszorg betekent voor onze patiënten en cliënten onder meer een transitie van digivaardig worden naar digivaardig zijn.”
Buwalda stelt dat Omring zo de afgelopen jaren eigenlijk al is begonnen met een transitie van de zorgverlening bij de zorgaanbieder, in feite vooruitlopend op de komst van het Integraal Zorgakkoord (IZA). Om deze zorgtransitie te bevorderen, heeft Omring meegewerkt aan verschillende pilots.
Buwalda: “Als je de urgentie voelt dan ga je eerder aan de slag. Het is geen optie om stil te blijven staan. In het kader van ‘de juiste zorg op de juiste plek’ hebben we als Omring vijf jaar geleden meegedaan aan een proef voor de wijkverpleging om meerjarig een tarief per maand te krijgen, in plaats van een tarief per aandoening of doelgroep. We werkten in deze pilot in een Alliantie Zinnige Zorg met de zorgverzekeraar. Dat gebeurde binnen de Zorgverzekeringswet (Zvw, red.) met twaalf ziekenhuizen en drie ggz-organisaties.”
Bij Omring bleek na evaluatie dat in vier jaar tijd het gemiddeld aantal uren wijkverpleging per persoon van veertien uur naar elf uur was gegaan. “Daarnaast konden we doelmatiger indiceren, vernieuwen en ontzorgen. De waardering door cliënten voor de geleverde zorg was toegenomen. Zorgverleners ervaarden meer ruimte voor professionaliteit en minder administratieve druk.”
Showcases en showstoppers
De ambities die in het zorgakkoord staan, zijn duidelijk. Dat er hard moet worden gewerkt om de zorg toekomstbestendig en passend te maken is klip en klaar. Maar hoe komen we nu van de tekentafel naar de praktijk?
Wil je stappen vooruit kunnen zetten, dan is het ontwikkelen van innovatieroutines in ieder geval essentieel, zo is de visie van Omring. Buwalda hierover: “Niet alles is direct een briljante business case. We hebben showcases, maar uiteraard ook showstoppers. Een voorbeeld hiervan is de cardio- en longzorg die we met de Noordwest Ziekenhuisgroep in de wijkverpleging hebben doorontwikkeld. Alle seinen stonden op groen. Helaas lukte het vorig jaar niet om daarbij passende financiering te vinden. Het Integraal Zorgakkoord zou ons daarbij nu kunnen helpen. Want als je zorg wilt verplaatsen, moet je de bekostiging en de contractering daarmee synchroniseren.”
Alle beetjes helpen
Omring is gevestigd in een zwaar vergrijzende omgeving. Er wonen relatief veel oudere mensen die multicomplexe zorgvragen hebben. De innovatie van de zorg zit hem soms in kleinere, praktische zaken, beginnend bij de voorlichting over het aanbod van de thuiszorgwinkels van Omring. Zo heeft Omring 55.000 leden die regelmatig een nieuwsbrief ontvangen met alledaagse informatie en artikelen over de nieuwste technologische toepassingen.
“Als je als burger zorg nodig hebt uit de nulde, eerste én tweede lijn dan heb je bijna wel een persoonlijke gids nodig die je de weg wijst in het complexe zorglandschap”, stelt Buwalda. “Dat kan en moet anders. Door de coronapandemie zijn we met de neus op de feiten gedrukt. Er wordt niet voor niets gesproken over een zorg- infarct. Om dat te voorkomen, zetten we bij Omring gericht in op ontzorgen, bevorderen van informele zorg en digivaardig worden. Onze zorgconsulenten en digicoaches helpen cliënten en hun naasten hierbij. Wanneer mensen in onze thuiszorgwinkels komen om bijvoorbeeld alleen krukken of een hoog-laagbed te halen, dan geven we ze direct voorlichting over digitale hulpmiddelen, zoals medicijn dispensers.”
Toolkit technologie
Voor vernieuwingen in de zorg werkt Omring ook samen met andere branches, zoals de profitsector, denk aan partijen als Deloitte, KPN Health en Rabobank. “Ook betrekken we het onderwijs voor het doen van onderzoek en het opleiden in technologie”, aldus Buwalda. “Dit leidt tot het ontwikkelen van goede voorbeelden. Het is cruciaal om op een slimme manier goede voorbeelden in te zetten. Zo hebben we vanuit onze wijkverpleging in onze verpleeghuizen het elektronisch toedienen van medicijnen geïntroduceerd. Net als de e-overdracht tussen ziekenhuis, huisartsen en ouderenzorg. Dat bespaart sowieso tijd.”
Technologisch nut verbinden aan een fun factor, draagt enorm bij aan sociale innovatie
Maar de zorgaanbieder besefte er ook door dat de ingezette innovatiebeweging slimmer ingericht kon worden, vervolgt Buwalda. “Daarom hebben we met drie andere zorgorganisaties die zijn gespecialiseerd in ouderenzorg een toolkit technologie gemaakt. Samen met Zorgcirkel, Viva en Evean in Noord-Holland streven we ernaar om onze technologische zorgmiddelen uniform te maken in gebruik. Dat is goed voor de zorgverlener en ook duidelijker voor de zorgvrager. Ik zie dat concurreren wat dat betreft heeft plaatsgemaakt voor samenwerken. De uitdagingen die voor ons liggen, kunnen we niet alleen aan. En dat moeten we ook niet willen. Samen kun je de zorg effectiever inrichten en behaal je mooiere resultaten voor zorggebruikers en professionals.”
Funfactor
De verwachting is dat in de toekomst één op de vier mensen in de zorg werkt. Momenteel is dat één op de zes mensen. Daarbij neemt het aantal mensen dat zorg nodig heeft toe, weet Buwalda: “Het is soms een uitdaging om de mooie kanten van het vak te blijven zien. Achter de schermen vindt veel overleg plaats over een duurzame werking en passende zorg en het laatste woord is hier nog lang niet over gezegd.”
Tegelijkertijd ziet Buwalda in de praktijk veel vindingrijkheid. Vaak heeft de verpleegkundige een cruciale rol om de juiste zorg op de juiste plek op het juiste moment te realiseren door goed te indiceren en door transfers te regelen via het Coördinatiepunt Ouderenzorg Noord Holland. Dat punt regelt het capaciteitsmanagement en de patiëntenlogistiek voor huisarts, ziekenhuis en andere zorg- en welzijnsinstellingen.
“Door onze ervaringen in het samenwerken met andere partijen durf ik te stellen dat onze verpleegkundigen steeds beter weten welke wegen ze kunnen bewandelen om burgers en cliënten verder te helpen. Ook spelen verpleegkundigen een centrale rol in het aanleren van digivaardigheden. Hoe leuk is het om cliënten te laten zien dat ze via zorg op afstand nu ook met hun kleinzoon in Australië kunnen communiceren. Technologisch nut verbinden aan een fun factor, draagt enorm bij aan sociale innovatie. Wat dat betreft moeten we niet alleen afwachten wat er van bovenaf wordt bedacht en besloten. Zorgorganisaties en zorgverleners hebben ook een kans om juist de politiek te laten zien: zó kom je met de goede zorg op de juiste plek.”
Integraal Zorgakkoord (IZA)
Het ministerie van VWS en een groot aantal partijen in de zorg hebben afspraken gemaakt om de zorg in de toekomst goed, toegankelijk en betaalbaar te houden. Deze afspraken staan in het Integraal Zorgakkoord (IZA). De focus in de afspraken ligt op ‘gezondheid’ in plaats van op ‘ziekte’. Zorgverleners bepalen in onderlinge samenwerking en samen met hun patiënt/cliënt wat de beste zorg is. De zorg die wordt ingezet moet aantoonbaar effectief zijn geweest. Ondertekenaars van het IZA zijn onder meer overkoepelende organisaties van ziekenhuizen, de geestelijke gezondheidszorg en de ouderenzorg.
