Een innovatief type scintillatorstof, ontwikkeld door onderzoekers van de Hong Kong Polytechnic University, zou wel eens een doorbraak kunnen betekenen in de wereld van medische beeldvorming. Deze volledig anorganische, flexibele stof, ook wel ‘X-Wear’ genoemd, biedt een alternatief voor de traditionele, stijve röntgendetectoren en zou draagbare röntgentoepassingen mogelijk kunnen maken. Het resultaat? Grotere bewegingsvrijheid voor patiënten, betere toepasbaarheid in mobiele zorg en wellicht zelfs integratie in werkkleding of draagbare technologie.
Röntgenstraling speelt al decennia een cruciale rol binnen de diagnostiek, van het detecteren van botbreuken tot het vroegtijdig opsporen van tumoren. De techniek rust voornamelijk op zogenaamde scintillatoren: materialen die röntgenstraling omzetten in zichtbaar licht. De ontwikkeling en het onderzoek zijn onlangs gepubliceerd in Science Advances.
Flexibele röntgenstof
Tot nu toe waren deze materialen rigide en kwetsbaar, waardoor zowel de positionering van patiënten als de inrichting van beeldvormingsapparatuur beperkt bleven. Het team onder leiding van Li Xu ontwikkelde met behulp van sol–gel elektrospinning een textielachtig materiaal met anorganische vezels dat niet alleen buigzaam, maar ook bijzonder krachtig is.
De X-Wear-stof genereert een signaal dat tot tien keer sterker is dan eerdere flexibele alternatieven op polymeerbasis. Daarmee combineert het de gevoeligheid van traditionele materialen met de veelzijdigheid van een textielweefsel. De stof is ademend, lichtgewicht en kan in uiteenlopende vormen worden verwerkt. Dit opent nieuwe mogelijkheden, zoals:
- Draagbare röntgendetectoren voor monitoring in huis of onderweg;
- Visuele monitoring van stralingsblootstelling in risicovolle werkomgevingen;
- Stralingswerende kleding die comfortabel én effectief is
Nog genoeg uitdagingen
Hoewel de integratie met flexibele fotodetectoren nog in ontwikkeling is, toont de technologie nu al potentie. Wel zijn er nog vragen over grootschalige productie, kosteneffectiviteit en huidveiligheid bij langdurig contact.
Met dit onderzoek komt de realisatie van toekomstbestendige, patiëntvriendelijke beeldvorming een stap dichterbij. Zeker in een tijd waarin zorg steeds meer verschuift naar de thuissituatie, is er behoefte aan slimme, flexibele technologieën. X-Wear laat zien dat innovatie letterlijk in de vezels kan zitten.
Innovaties in röntgentechnologie
Röntgenstraling werd eind 19e eeuw door Wilhelm Conrad Röntgen ontdekt en het duurde amper een jaar voordat artsen de meerwaarde van deze ontdekking zagen en voor het eerste toepasten in de medische diagnostiek. Het Chinese onderzoek toont aan dat er nog steeds volop ruimte is voor innovatie binnen de röntgentechnologie. Zo ontwikkelden onderzoekers van de Penn State University vorig jaar een techniek waarmee het mogelijk wordt om standaard zwart-wit röntgenbeelden in kleur weer te geven.
Een andere ontwikkeling die al geruime tijd loopt is de ontwikkeling van (verschillende) AI-oplossingen die de analyse en beoordeling van röntgenfoto’s verbeteren. Zo’n tool, Annalise.ai, wordt in Engeland al geruime tijd ingezet bij de analyse van borstfoto’s voor longkankeronderzoek.
