De Academie voor zelfzorg krijgt dankzij steun van zorgverzekeraars CZ en Coöperatie VGZ 11 miljoen euro via het Integraal Zorgakkoord (IZA) om te gaan uitbreiden. Dat betekent de meer Zuid-Limburgers binnenkort op meer plekken structurele ondersteuning bij zelfregie bij gezondheid en zorg kunnen krijgen. Zorg- en welzijnsorganisaties gaan nog meer samenwerken om zorgvragers en hun mantelzorgers te ondersteunen. De Academie van zelfzorg werd in 2018 opgericht en helpt mensen die zorg nodig hebben om zelfredzamer te worden.
Voorbeelden van de hulp die de academie aanbiedt zijn: praktische instructies voor bijvoorbeeld wondverzorging, oogdruppelen of sondevoeding zelf toedienen. Ook leren deelnemers hoe ze hun sociale netwerk en digitale hulpmiddelen kunnen inzetten en is er aandacht voor de draaglast van mantelzorgers. Doordat mensen zelf de regie houden en langer zelfstandig thuis kunnen blijven wonen, wordt de druk op de zorg verlicht. Zorgverleners kunnen zich daardoor meer richten op complexe zorg en kwetsbare patiënten.
Digitaal zelfzorgplatform
Binnen de Academie voor zelfzorg gelden Maastricht UMC+, zorgorganisatie Envida en Vitala+ als de voorlopers. Inmiddels is dit initiatief ook op veel andere plekken in het land gestart. Een nieuw digitaal zelfzorgplatform wordt gelanceerd om thuiszorg te ondersteunen met toegankelijke informatie via tekst, illustraties en video's. Stichting KOMPAZ Nederland, opgezet door Maastricht UMC+ en het Innovatiefonds Ouderenzorg, speelt hierin een centrale rol door de aanpak te standaardiseren, kennis te delen en andere regio’s, ook buiten Zuid-Limburg, te helpen bij de uitrol ervan.
“Inwoners en mantelzorgers kunnen straks op meerdere plekken terecht voor begeleiding van speciaal getrainde instructeurs”, vertelt Marieke Gerards, die als projectleider Wonen, Welzijn en Zorg bij Zuyderland betrokken is bij het transformatieplan.
Zelfredzaamheid draait niet alleen om medische handelingen, maar ook om ondersteuning in het dagelijks leven. En dat is ook de kracht van de aanpak in Zuid-Limburg, er is een nauwe samenwerking tussen zorg en welzijn. Wijkverpleegkundigen, (huis-)artsen, mantelzorgers en welzijnsorganisaties werken nauw samen, zodat de juiste hulp op het juiste moment komt. Zo kan bijvoorbeeld tijdige mantelzorgondersteuning voorkomen dat mantelzorgers overbelast raken en zelf zorg nodig hebben. Dankzij een goed op elkaar afgestemde zorgketen weet iedereen wat er speelt en wie wat kan doen. Dat zorgt voor snellere en beter passende ondersteuning.
Ondersteuning mantelzorg
Patiënten met de ziekte van Huntington hebben diverse fysieke, cognitieve en psychische klachten, wat ook een zware impact heeft op hun mantelzorgers. Promovenda Maud Daemen (MUMC+) ontwikkelde daarom een online zelfmanagementprogramma, gebaseerd op het bestaande Partner in Balans-programma. Onderzoek toont aan dat dit programma mantelzorgers effectief ondersteunt, vooral in combinatie met professionele begeleiding.
