ICT-aanbieder NTT DATA heeft onderzocht of en hoe zorgorganisaties hun GenAI (generatieve AI)-ambities in lijn weten te brengen met hun algemene bedrijfsstrategie. Wat blijkt? In meer dan 80 procent van de zorgorganisaties is een heldere GenAI-strategie aanwezig, maar bij slechts 40 procent sluit deze strategie aan op hun doelstellingen. In iets meer dan de helft (54%) van de organisaties zien leiders dat GenAI al goed presteert.
Generatieve AI (GenAI) kan de zorg kwalitatief verbeteren, de gebruikerservaring van patiënten en cliënten positief beïnvloeden en financiële voordelen hebben. Uitdagingen rondom regelgeving, privacy, ethiek en dataveiligheid beperkten de inzet echter, zo blijkt uit een nieuw rapport van NTT DATA, getiteld GenAI: The Care Plan for Powering Positive Health Outcomes. Het rapport kwam tot stand met behulp van de input van 425 zorgbeslissers en -beïnvloeders, afkomstig uit 33 landen.
Belangrijkste resultaten
Volgens 94 procent van de deelnemers versnelt R&D naar GenAI de toegang tot behandelingen, verbetert het de diagnostiek, taakautomatisering en voorspellende analyses. Cloudgebaseerde oplossingen worden door 95 procent van de deelnemers gezien als de meest kosteneffectieve en praktische basis voor GenAI-gebruik. Drie kwart denkt dat de juiste vaardigheden om effectief met GenAI te werken ontbreken in hun organisatie. En 93% van de deelnemers zegt rekening te houden met GenAI bij het toebedelen van rollen en verantwoordelijkheden aan medewerkers.
“Zorgorganisaties moeten GenAI-technologie koppelen aan hun bedrijfsstrategie en investeren in brede training”, aldus Sundar Srinivasan, Senior Vice President Healthcare bij NTT DATA North America. “Daarvoor is een duidelijke governancestructuur nodig, waarin menselijke betrokkenheid geborgd blijft en mensen centraal staan.” Gelijktijdig is het cruciaal is om transparant te zijn over hoe GenAI zorgprofessionals ondersteunt en de zorg voor patiënten verbetert, zegt hij.
Privacy en misbruik
91 procent van de deelnemers aan het onderzoek van NTT DATA geeft aan bezorgd te zijn over privacy-risico’s en misbruik van gezondheidsgegevens. Slechts 42 procent denkt dat de cybersecuritymaatregelen waar ze op dit moment over beschikken voldoende bescherming bieden voor GenAI-toepassingen. Toch meent 87 procent dat de voordelen en het langetermijnpotentieel van GenAI belangrijker zijn dan de risico’s. Daarom wil 59 procent de komende twee jaar fors in GenAI gaan investeren.
Volgens eveneens 91 procent van de deelnemers vormt hun legacy-omgeving een groot obstakel voor de snelle en verantwoorde toepassing van Gen AI, waarbij maar 44 procent vindt dat er toereikend is geïnvesteerd in reken- en opslagcapaciteit. Toch heeft slechts 48 procent van de deelnemers daadwerkelijk gecontroleerd of hun bestaande data en platformen geschikt zijn voor GenAI.
Europese inzichten
“Europese zorgorganisaties hebben een achterstand in hun datavoorziening”, vertelt Jeroen van Hamersveld, Managing Director NTT DATA Nederland. “Slechts 31 procent van de Europese deelnemers meent dat in hun organisatie toereikend is geïnvesteerd in verwerkings- en opslagcapaciteit voor GenAI-workloads, terwijl dit wereldwijd 44 procent is. Daardoor remmen verouderde infrastructuur en onvoldoende datavolwassenheid in Europa de snelle en verantwoorde inzet van GenAI.”
Volgens Srinivasan moeten AI-systemen niet alleen operationele doelstellingen ondersteunen, maar ook adequaat aansluiten op klinische richtlijnen en regelgeving. “Het succes van GenAI is sterk afhankelijk van de datakwaliteit en samenwerking tussen technologie-experts en zorgprofessionals.”
Nederlandse aanpak
Nederlandse zorgpartijen werken al langer aan een bredere uitrol van generatieve AI-oplossingen. Zo richt het RIGH:T-consortium, bestaande uit onder andere het ETZ, UMCG, Erasmus MC, UMC Utrecht, LUMC, Maasstad Ziekenhuis, Frisius MC, TU Delft en GGZ Noord-Holland-Noord, zich op de verantwoorde implementatie van generatieve AI in de zorg. Dit initiatief speelt in op de toenemende zorgvraag en het personeelstekort, waarbij AI wordt ingezet om administratieve lasten te verlichten en de zorgkwaliteit te verbeteren.
Een belangrijke focus van het consortium is het ontwikkelen van een validatie-framework voor generatieve AI-toepassingen. Dit framework moet duidelijk maken wanneer een AI-toepassing veilig, effectief en geschikt is voor brede toepassing in de zorgpraktijk. Daarnaast richt het consortium zich op waardevolle implementatie en duurzame opschaling, met aandacht voor effectiviteit, kosten, gebruiksgemak, milieu-impact en lange termijn bekostiging.
