Dankzij de inzet van 3D-software tijdens CT-geleide ablaties slagen artsen van het Radboudumc erin om kleine levertumoren nauwkeuriger en met meer zekerheid te behandelen. Een recente studie laat zien dat hierdoor het aantal terugkerende levertumoren binnen twee jaar na de ingreep fors is gedaald, van 33 procent naar minder dan 10 procent. Een ablatie is een behandeling waarbij levertumoren worden vernietigd door verhitting via een dunne naald.
Vooral bij tumoren tot drie centimeter vormt ablatie een aantrekkelijk alternatief voor een operatie. Het is minder belastend voor de patiënt, met een kortere opnameduur en minder kans op complicaties. De vraag bleef wel of alles daadwerkelijk was behandeld. Die onzekerheid behoort nu grotendeels tot het verleden, dankzij de innovatieve werkwijze waarbij 3D-analyse direct tijdens de procedure wordt ingezet.
De ablatie gebeurt niet in een klassieke OK, maar in een kamer met een CT-scanner. Zodra de naald is geplaatst en de tumor wordt verhit, wordt ook direct een nieuwe scan gemaakt. Vervolgens worden de beelden digitaal over elkaar gelegd. Dan wordt meteen duidelijk of er restweefsel is achtergebleven en kunnen de artsen nog tijdens dezelfde sessie opnieuw ingrijpen als dat nodig is.
Combinatie biedt doorbraak
Interventieradioloog Sjoerd Jenniskens en technisch geneeskundige Christiaan Overduin behandelen samen patiënten met levertumoren in het Radboudumc. “Een ablatie biedt veel voordelen, maar het was tot nu toe lastig om direct na de ingreep vast te stellen of alle tumorcellen ook daadwerkelijk kapot zijn gemaakt,” zegt Overduin. De doorbraak ligt in het combineren van CT-scans vóór en na de ingreep met geavanceerde 3D-software.
De nieuwe aanpak leidt niet alleen tot betere behandeluitkomsten, maar ook tot minder herhaalprocedures en een korter herstel voor patiënten. Volgens Overduin is hiermee ablatie een volwaardig alternatief voor operatief ingrijpen bij kleine levertumoren. Volgens hem laat de 3D-analyse direct zien hoe technologische innovatie voordeel oplevert: betere zorg, lagere kosten, en minder druk op het zorgsysteem.
Snel inzicht
De CAESAR-onderzoeksgroep van Amsterdam UMC maakte eind 2023 bekend dat het een AI-tool heeft ontwikkeld die automatisch levertumoren laat zien op CT-scans van patiënten met naar de lever uitgezaaide darmkanker. Zo krijgen artsen snel inzicht in de grootte van tumoren. Binnen de CAESAR-onderzoeksgroep wordt nauw samengewerkt tussen chirurgen, radiologen, oncologen en datawetenschappers. De software werd getraind met bijna 100 CT-scans van patiënten, waarop de levertumoren met de hand zijn ingetekend.
