Onderzoeker Iris Cramer van het Catharina Ziekenhuis gaat onderzoeken hoe cameratechnologie kan helpen bij het eerder signaleren van verslechtering bij patiënten. Uit onderzoek blijkt dat bepaalde gezichtskenmerken, zoals de stand van de ogen of de kleur van de huid een betrouwbare indicatie kunnen zijn voor de gezondheidstoestand van een patiënt. Het onderzoek van Cramer moet harde cijfers van bijvoorbeeld bloeddrukmeting en het zien en observeren van de patiënt combineren in doeltreffende cameratechnologie.
“Iedere zorgverlener kent het: je loopt een kamer binnen en je voelt direct dat een patiënt niet in orde is” zegt Cramer. Dit onderzoek onderbouwt zo dat het zien van een patiënt en het onderbuikgevoel van de verpleegkundigen van waarde is, naast harde cijfers uit metingen. Volgens Cramer houdt dat ook in dat ze met camera’s de veranderingen het gezicht kunnen herkennen om patiënten beter in de gaten te houden.
Verslechtering eerder signaleren
Het uiteindelijke doel van het onderzoek is om verslechtering van een patiënt nog eerder te signaleren. Het liefst een dag van tevoren al omdat er dan ook eerder beslissingen kunnen worden genomen over bijvoorbeeld intensievere zorg. Ook kan met de patiënt tijdig worden besproken wat de beste vervolgstappen in het zorgtraject zijn.
Het onderzoek is voortgekomen uit het ForSee-project, waarin camera’s worden ingezet om vitale functies zoals ademhaling en hartslag te bekijken zonder dat een patiënt vast zit aan meetapparatuur. Maar volgens Cramer kan een camera meer dan alleen het meten van waarden. Het kan ook observeren hoe een patiënt eruitziet, en juist daar is nog veel te winnen volgens Cramer.
Tegenwoordig zijn er tal van slimme apparaten zoals smartwatches en andere sensoren die vitale functies kunnen meten. Maar wat volgens Cramer deze technologieën niet kunnen, is de context meenemen. Een smartwatch kan een piepje geven bij een verhoogde hartslag, maar een camera kan daarbij dus beoordelen of iemand er daadwerkelijk ziek uitziet. Dit maakt de analyse volgens Cramer veel completer
In samenwerking met Maastricht UMC, vergeleek Cramer tal van eerdere studies naar gezichtskenmerken bij ziekte. Daaruit blijkt dat subtiele veranderingen in het gezicht een voorspellende waarde kunnen hebben. Onderzoekers uit Maastricht onderzochten bijvoorbeeld de stand van de ogen bij intensive care-patiënten. Ze lieten studenten beoordelen of de ogen open, halfdicht of gesloten waren. Dit bleek aldus Cramer in verband te staan met de hoeveelheid orgaanschade. “Dat betekent dat je door simpelweg naar de ogen te kijken al belangrijke informatie kunt verzamelen”, voegt Cramer toe.
Camera’s als ondersteuning in de zorg
Momenteel hangen er als proef camera’s op de hartchirurgieafdeling van het Catharina Ziekenhuis. Ze gebruiken deze om ademhaling en hartslag te meten. In de toekomst willen ze onderzoeken of ze ook andere indicatoren kunnen toevoegen, zoals de kleur van de huid of de stand van de ogen. Een groot voordeel van deze technologie is volgens Cramer dat het verpleegkundigen kan helpen bij het bewaken van meerdere patiënten tegelijk. Dat geldt zeker voor de nacht wanneer een verpleegkundige verantwoordelijk is voor meerdere patiënten. Een camerasysteem kan dan tijdig een waarschuwing geven als iemand achteruitgaat.
Privacy en acceptatie
Privacy is een van de belangrijke aspecten bij het gebruik van camera’s. Toch blijkt uit praktijkervaring dat patiënten zich hier nauwelijks zorgen over maken. “We hadden behoorlijk wat weerstand verwacht van patiënten, maar in de praktijk valt dit enorm mee. De meeste mensen vinden het juist fijn dat er een extra manier is om hun gezondheid te bewaken”, zegt Cramer.
In het ForSee-onderzoek op de hartchirurgieafdeling werd er ook een optie geboden om het camerabeeld tijdelijk af te schermen. Bijvoorbeeld voor wat extra privacy als er, maar die werd nauwelijks gebruikt. Maar volgens Cramer gaven patiënten aan: ‘Als het mijn gezondheid ten goede komt, dan is het alleen maar een voordeel’. Hoewel er nog veel onderzoek nodig is, biedt de combinatie van cameratechnologie en kunstmatige intelligentie volgens Cramer een veelbelovende toekomst.
