Welke diagnostiek voor wie wanneer zinnig is en hoe; waar en door wie diagnostisch materiaal het best afgenomen kan worden; wie het materiaal het beste kan analyseren en de uitkomsten kan interpreteren: dat zijn enkele van de speerpunten van iDx, een onafhankelijke stichting die zich bezighoudt met diagnostiek in de huisartsengeneeskunde. Digitalisering, datadelen en AI zijn hierbij van duidelijke meerwaarde, maar geen wondermiddelen, stelt directeur-bestuurder Cherelle de Graaf.
Samen met onderzoekers en ervaringsdeskundigen initieert en stimuleert de onafhankelijke stichting onderzoek naar verbetering en vernieuwing van de diagnostiek en de organisatie van de diagnostiek. Doel is om de kwaliteit, de effectiviteit en de doelmatigheid van de diagnostiek te verbeteren, zowel voor de patiënt als voor de dokter. IDx is ervan overtuigd dat passende zorg begint met passende diagnostiek, aldus De Graaf. Het is volgens haar tijd om hierin de volgende stappen te zetten.
“Om passende diagnostiek te ontwikkelen hebben we inzicht nodig in welke diagnostiek voor wie wanneer zinnig is en hoe, waar en door wie het materiaal het best afgenomen kan worden. Daarnaast in wie het materiaal het best kan analyseren en hoe de uitkomsten moeten worden geïnterpreteerd voor de aangewezen opvolging, rekening houdend met relevante data en persoonsspecifieke kenmerken van de patiënt zoals geslacht en etnische en culturele achtergrond.”
Speerpunten
Onlangs heeft de organisatie bovengenoemde speerpunten voor de komende jaren bepaald. Om hiertoe te komen, heeft iDx in gesprek met alle actoren in het werkveld de inhoud en organisatie van de diagnostiek uitvoerig geïnventariseerd en geanalyseerd.
Slimmer inrichten van het diagnostische proces maakt volgens De Graaf het leven van de dokter en de patiënt ook aangenamer, door het verlagen van de werkdruk en het verminderen van de belasting van de patiënt, bijvoorbeeld door het breder invoeren van zelfafname en minder bezoek aan de huisartsenpraktijk en het ziekenhuis. “Hierbij gaat het niet alleen om beter delen en uitwisselen van data, maar tevens om nauwere samenwerking en betere communicatie tussen dokter en patiënt en tussen dokters en zorgverleners onderling.”
Geen wondermiddelen
IDx onderschrijft de meerwaarde van verdere digitalisering, datadelen en AI als middelen om de kwaliteit van de zorg te verbeteren en werkprocessen efficiënter te maken. “Maar”, nuanceert De Graaf, “het zijn geen wondermiddelen, zoals sommigen suggereren, maar hulpmiddelen. Daarom blijven we de ontwikkelingen kritisch volgen en beoordelen op nut, noodzaak en wenselijkheid.”
Dat doet iDx onder andere door het stimuleren, ondersteunen of initiëren van wetenschappelijk onderzoek naar:
- Duiding van de vraag van de patiënt en de zorgverlener ten behoeve van betere opvolging.
- Passende diagnostiek op het juiste moment en de juiste plaats.
- Toegankelijkheid van diagnostiek, onder andere door nieuwe (zelf)afnamemethoden.
- Effectieve communicatie.
- Ontwikkelen en invoeren van zorgpaden.
IDx doet zelf geen onderzoek, maar werkt nauw samen met onderzoekers van universitaire medische centra, onderzoekersinstellingen, vakverenigingen, brancheorganisaties en andere partijen. De Graaf hierover: "We zien onszelf als onafhankelijk kennispartner als makelaar van kansrijke ideeën. In die rol brengen we partijen bij elkaar om de ontwikkeling en invoering van passende diagnostiek vorm te geven als voorwaarde voor passende zorg. Maatschappelijk gezien draagt passende zorg bij aan betere volksgezondheid en een effectiever, inclusiever en menselijker zorgsysteem, bereikbaar en betaalbaar voor alle Nederlanders."
