Kan virtual reality helpen bij de behandeling van mensen met een depressie? De Arq Psychotrauma Expert Groep, het AMC en de VU Amsterdam denken van wel. In co-creatie ontwikkelden zij de applicatie ‘Lunchroom Zondag’. Volgend jaar moet de VR-bril zijn intrede gaan doen in de behandelkamer.
Bastiaan is student en zit achter zijn laptop, met naast zich een volle kop koffie. Je hoort hem hardop denken: “Ik zit nu al twee uur naar dit scherm te staren zonder dat ik maar één stap verder kom met mijn scriptie. Echt kansloos...” Hij zucht diep. “Als ik vandaag niets op papier krijg, kan ik een fatsoenlijke carrière wel op mijn buik schrijven.” Wat denk je, als je dit hoort? Ben je het met Bastiaan eens of kun je hem misschien helpen met een alternatieve gedachte?
Dit is één van de scenario’s in Lunchroom Zondag, een nieuwe applicatie op basis van virtual reality (VR) voor mensen met depressieve gevoelens. De VR-game wordt op dit moment getest en de verwachtingen van de ontwikkelaars zijn hooggespannen. Ze hopen dat de applicatie straks op zoveel mogelijk plekken onderdeel wordt van cognitieve gedragstherapie, de voornaamste behandelmethode bij depressie. Gebruikers krijgen een VR-bril op, waarna ze in een fictieve wereld belanden en oefeningen moeten doen. Ondertussen kan de therapeut meekijken op een scherm en aanwijzingen geven of vragen stellen.
Pionieren belangrijk
“We zagen de potentie van VR,” vertelt Corné Versluis, projectleider bij Arq Psychotrauma Expert Groep, de motor achter de nieuwe VR-applicatie. Arq kreeg namens een consortium van tien partijen, waaronder de GGD Amsterdam, 2,2 miljoen euro subsidie via het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (Kansen voor West 2) en de provincie Noord-Holland. Van dit geld worden onder meer vier VR-applicaties ontwikkeld, niet alleen voor mensen met een depressie, maar ook met agressief gedrag en PTSS. Deze toepassingen moeten van de subsidieverstrekker in de eerste plaats de zorg in de regio Amsterdam verbeteren.
We zagen de potentie van VR
Virtual reality wordt al ingezet voor de behandeling van angststoornissen. “Dat is een bewezen succes,” zegt universitair hoofddocent
klinische psychologie Annet Kleiboer. Zij is vanuit de VU betrokken bij de ontwikkeling van Lunchroom Zondag. “In een virtuele wereld kun je angst simuleren en dat werkt. Maar of je met VR ook depressies aan kunt pakken, staat nog niet onomstotelijk vast.”
Het is dus pionieren en dat is volgens Versluis belangrijk om te doen. “Het mooie aan deze Europese subsidie is dat je de kans krijgt om te onderzoeken of iets werkt in de praktijk,” licht hij toe. “Stel dat straks blijkt dat de applicatie niet doet wat we hopen, dan heeft de maatschappij daar ook veel aan. Maar we verwachten een andere uitkomst.”
