We zitten midden in een bemoedigende beweging. Heel veel goede initiatieven bewegen zich op dit moment namelijk van pilot naar succes. En die successen delen we graag met elkaar, zo ook in de editie van ICT&health die op dit moment voor u ligt.
In de coverstory vertelt hoogleraar Digitale Zorg Thuis Esther Talboom, lid van de RvB en COO-Cure van het Zuyderland ziekenhuis, over de radicale focus die wat haar betreft nodig is in de zorg (pagina 21-25). Sterker nog, we hebben een ‘fuck-it-list’ nodig waaruit duidelijk wordt wat weg kan, wat afleidt en wat vernieuwing tegenhoudt. Daarbij moet de jongere generatie zorgverleners aan het roer komen te staan. Zij zijn immers degenen die de zorg van de toekomst moeten gaan leveren.
Talboom benadrukt dat innovaties ontwikkeld moeten worden vanuit de problemen waar zorgverleners tegenaan lopen én dat we moeten oppassen voor onnodige oplossingen die door de industrie aan zorgorganisaties worden opgedrongen. Innovaties inzetten vanuit het probleem gebeurt bijvoorbeeld ook al bij Adelante Kind & Jeugd, waar impact gaming ingezet wordt met het therapiedoel als uitgangspunt (10-11).
Goede initiatieven samenbrengen
Gelukkig worden goede initiatieven steeds vaker samengebracht. Zo is er binnen de ouderenzorg het Innovatiefonds Ouderenzorg (IFOZ), waarin verschillende zorgorganisaties samen geld inleggen en beslissen over investeringen in innovatieve oplossingen (18-19). Hierdoor kunnen beloftevolle pilots worden opgeschaald en wordt innovatie gestimuleerd. De opbrengsten uit succesvolle innovaties worden in het revolving fonds opnieuw geïnvesteerd, waardoor een indrukwekkend innovatieklimaat is ontstaan.
Het Consortium Waardebepaling is één loket voor goed onderzoek, waarin expertise vanuit wetenschap, praktijk en beleid samenkomt (28-29). Meer dan veertig onderzoekpartijen werken samen, bijvoorbeeld om digitale processen met bewezen toegevoegde waarde op te schalen. Betrokken partijen worden hiervoor bij elkaar gebracht, iets wat in een klein land als Nederland toch niet vanzelfsprekend blijkt. Een mooi model om al die goede initiatieven in de verschillende domeinen van de zorg van de grond te krijgen.
Overzicht gezondheidsdata
Bianca Rouwenhorst schrijft in haar column op pagina 73 dat mensen zonder PGO in de toekomst hun gezondheidsdata in kunnen zien in Mijn Gezondheidsoverzicht, net zoals pensioengegevens nu te bekijken zijn in Mijn Pensioenoverzicht.
In een ander artikel leggen Marit Tanke en Charlotte Oldenburg van VGZ uit dat niet iedere zorgvraag vraagt om een medische oplossing (16-17). Sommige klachten komen namelijk voort uit psychosociale problematiek, zoals armoede, eenzaamheid of stress. Artsen weten het sociaal domein vaak niet goed te vinden, iets waar met behulp van data en overzichten eenvoudig verbinding in aangebracht kan worden.
Digitale vaardigheden
In het Isala Ziekenhuis versterken ze niet alleen de digitale vaardigheden van artsen en verpleegkundigen, maar van alle medewerkers (70-71). Bijvoorbeeld door een Secretaressefestival en een Pitstop Office 365 te organiseren.
De nieuwste toevoeging aan het arsenaal digitale vaardigheden voor zorgmedewerkers, is AI-geletterdheid (pagina 54-56). AI wordt gelukkig steeds breder omarmd, en vindt tegenwoordig al regelmatig zijn weg naar ziekenhuizen en huisartsenpraktijken.
AI-toepassingen
Het UMCG en de AI-coalitie voor Nederland (AIC4NL) willen met behulp van een subsidie van de Europese Commissie een AI-factory realiseren in Groningen (6-8). Hiermee verwachten ze Nederland en Europa weer digitaal op de kaart te zetten. Hoewel AI zich razendsnel blijft ontwikkelen, denk ik dat we nog een paar jaar zullen moeten wachten tot de complexe, voorspellende AI-toepassingen goed geland zijn in de zorg en wettelijke ondersteuning hebben.
In de tussentijd kunnen we beter inzetten op generatieve AI, waar het nieuwe redactieraadlid Jessica Workum over praat (12-13): dit gaat met ruim minder risico’s en juridische belemmeringen gepaard. En dat is mooi, want met die generatieve AI kunnen we alvast de veelbesproken administratielast gaan verminderen en daarmee de zorg aantrekkelijker maken. Want werken in de zorg is ook voor jonge mensen gewoon ‘sexy en cool’!
Veel lees- en leerplezier toegewenst!
Groet,
Diederik
