Terwijl verbonden zorgsystemen, zorg op afstand en AI-ondersteunde diagnostiek de gezondheidszorg en de resultaten kan verbeteren, nemen cybersecurityrisico’s ook toe. Van ransomware die de volledige ziekenhuisactiviteiten lamlegt tot het recente datalek bij het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker, waarbij gevoelige patiëntgegevens werden gestolen: de bedreigingen waarmee zorginstellingen worden geconfronteerd, evolueren in hoog tempo.
Cybersecurity in de gezondheidszorg is complex vanwege de uiteenlopende IT-omgevingen, activiteiten op meerdere locaties en de interoperabiliteitseisen. Een goed beschermd zorgsysteem is van essentieel belang aangezien een verstoring in de zorg directe gevolgen heeft op het redden van levens. Daarnaast zijn patiëntgegevens het meest lucratief: uit onderzoek blijkt dat gegevens in de gezondheidszorg minstens tien keer meer waard zijn dan creditcardgegevens.
Desondanks vertrouwen veel zorginstellingen nog steeds op verouderde cybersecuritystrategieën die geen gelijke tred houden met het dreigingslandschap. Wat deze instellingen nodig hebben, is een meer geïntegreerde, data-gedreven benadering van cybersecurity die identiteit, endpoints, cloud en netwerktelemetrie samenbrengt in één enkel dashboard. De kern hiervan wordt gevormd door een platform dat beveiligingsinformatie en gebeurtenissen centraal stelt (SIEM).
De zorg heeft een geïntegreerde cybersecuritystrategie nodig
Een typisch ziekenhuis kan duizenden endpoints hebben, van verouderde machines met oude besturingssystemen tot moderne IoT-apparaten zoals infuuspompen en beeldvormingssystemen. Daarnaast moet rekening worden gehouden met het toenemende gebruik van cloudplatforms, thuiswerken voor administratief personeel en integraties van externe leveranciers. Al deze factoren vergroten het aanvalsoppervlak aanzienlijk.
Een geïntegreerde cybersecurityaanpak verbindt de punten tussen datasilo's, waardoor securityteams patronen tussen domeinen kunnen zien. Nog belangrijker is dat het een verschuiving mogelijk maakt van reactieve naar proactieve beveiliging die zorgt voor continue zichtbaarheid, geautomatiseerde detectie van bedreigingen en snelle respons. Hier speelt een goed ontworpen SIEM-oplossing een cruciale rol.
De rol van SIEM in de beveiliging van de gezondheidszorg
Een modern SIEM-platform fungeert als het centrale zenuwstelsel van cybersecurity in de gezondheidszorg. Het verzamelt logboeken en telemetriegegevens uit verschillende bronnen, zoals EPD-systemen, netwerkapparatuur, clouddiensten, voor detectie en respons op endpoints en zelfs fysieke toegangscontrolesystemen. Door deze gegevens in realtime te verbinden en te analyseren, kunnen SIEM-oplossingen ben detecteren die anders onopgemerkt zouden blijven.
Hier zijn vijf belangrijke gebieden waarop SIEM-oplossingen een aanzienlijke impact hebben op de veiligheid in de gezondheidszorg:
1. Gecombineerd overzicht en contextbewustzijn
SIEM-platforms bieden een centraal overzicht van alle activiteiten. Dit is essentieel om afwijkend gedrag te identificeren. Als een gebruikersaccount bijvoorbeeld binnen vijf minuten vanaf twee geografisch ver van elkaar gelegen locaties inlogt of op ongebruikelijke tijdstippen toegang zoekt tot patiëntendossiers, kan een SIEM-oplossing een waarschuwing geven.
Maar het gaat verder dan dat. Een SIEM-oplossing kan gebeurtenissen in verschillende delen van het netwerk met elkaar in verband brengen en een tijdlijn van bedreigingen opstellen. Stel: een verpleegkundige logt in op haar account en binnen vijf minuten wijzigt hetzelfde account een firewallbeleid. Nog eens vijf minuten later worden de salarisgegevens van het medisch personeel verwijderd. Het SIEM-systeem kan deze samenhangende acties herkennen als een dreiging.
2. Incidentdetectie en -respons op grote schaal
Bij een cyberaanval telt elke seconde. SIEM-oplossingen met AI en machine learning detecteren verdachte activiteiten sneller door het identificeren van patronen die lijken op bekende aanvalstechnieken. Met geïntegreerde SOAR-mogelijkheden kunnen SIEM-oplossingen zelfs automatisch reageren op verdachte activiteiten. Binnen enkele seconden kan het apparaten isoleren of accounts afsluiten. Zo verspreidt de dreiging niet verder in het netwerk.
3. Naleving van regelgeving en voorbereiding op audits.
Zorginstellingen werken onder strikte regelgeving, zoals HIPAA, de AVG en DORA. Een SIEM-oplossing helpt om aan de regels te voldoen door voortdurend te controleren op beleidsschendingen, audit trails te genereren en vooraf opgestelde rapporten te leveren voor audits. Dit vermindert niet alleen de overhead van handmatige rapportage, maar zorgt er ook voor dat kwetsbaarheden worden gedetecteerd en aangepakt.
4. Bescherming tegen bedreigingen van binnenuit.
Niet alle bedreigingen komen van buitenaf. Onzorgvuldige gebruikers of ontevreden werknemers kunnen per ongeluk of opzettelijk systemen compromitteren. SIEM-platforms met UEBA kunnen ongebruikelijke activiteiten signaleren, zoals het downloaden van grote hoeveelheden gegevens of herhaalde mislukte toegangspogingen.
5. Toekomstbestendig dankzij integratie van dreigingsinformatie
De beste SIEM-platforms kunnen worden geïntegreerd met wereldwijde dreigingsinformatiefeeds, waardoor organisaties nieuwe dreigingen voor kunnen blijven. Dit maakt de zorgomgeving toekomstbestendig door voorspellende verdedigingsstrategieën mogelijk te maken op basis van wat er in het bredere cyberdreigingslandschap gebeurt. Deze SIEM-oplossingen kunnen ook het dark web monitoren op gelekte inloggegevens van werknemers.
Een veerkrachtig cybersecurity-framework voor de gezondheidszorg opbouwen
Een geïntegreerde aanpak gaat niet alleen over technologie, maar ook over processen en mensen. Zorginstellingen moeten een uniforme beveiligingsarchitectuur opzetten die IT-, beveiligings- en compliance-teams op één lijn brengt rond gedeelde zichtbaarheid en doelstellingen. Belangrijke stappen zijn bijvoorbeeld:
- Regelmatig risicobeoordelingen uitvoeren om kwetsbaarheden in systemen en apparaten te identificeren.
- Het instellen van toegangsrechten gebaseerd op rollen. Zo hebben gebruikers alleen toegang tot wat ze nodig hebben.
- Investeren in voortdurende training om het bewustzijn van het personeel over phishing, social engineering en gegevensverwerking te vergroten.
- Het automatiseren van routinematige beveiligingstaken om menselijke analisten vrij te maken voor meer strategische onderzoeken.
- Ervoor zorgen dat bedrijfscontinuïteitsplannen een reactie op cyberincidenten bevatten die is afgestemd op de unieke behoeften van de gezondheidszorg.
Met patiëntenzorg, privacy en vertrouwen op het spel, moet de gezondheidszorgsector zijn beveiligingsstrategie versterken. Door geïntegreerde cybersecurity-strategieën te omarmen, aangedreven door moderne SIEM-oplossingen, kunnen zorginstellingen de overstap maken van kwetsbaar naar sterk.