Twee jaar na de start van het programma Meer Tijd voor de Patiënt (MTVP) ervaren huisartsen meer werkplezier en waarderen patiënten de zorg hoger dan voorheen. Dat blijkt uit de nieuwste effectmeting van de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV), InEen en Zorgverzekeraars Nederland (ZN). Ook de samenwerking binnen de zorg is verbeterd. Toch is verdere inzet nodig om het aantal consulten, diagnostiek en medicatiegebruik terug te dringen.
De resultaten van de monitor zijn overwegend positief. Huisartsen geven hun werk nu een 8,05 en patiënten waarderen de aandacht en communicatie met een 4,6 op een vijfpuntsschaal. Ook is het aantal verwijzingen naar de tweede lijn licht gedaald en wordt er beter samengewerkt binnen wijkteams en onder huisartsen. Toch zijn nog niet alle doelen van MTVP bereikt. Het aantal consulten is zelfs iets gestegen, net als het gebruik van eerstelijnsdiagnostiek en de medicatiekosten. Daarnaast zijn er nog steeds te veel mensen zonder huisarts.
Toekomstbestendige huisartsenzorg
De verwachte daling in zorggebruik blijft dus voorlopig uit. In 2025 wordt verder onderzocht wat de oorzaken hiervan zijn, zodat er in 2026 gerichte vervolgstappen kunnen worden genomen. De initiatiefnemers benadrukken dat MTVP wel de juiste koers is voor een toekomstbestendige huisartsenzorg, maar dat voortdurende inspanning nodig blijft. Huisartsen, zorgverzekeraars en regionale organisaties moeten blijven inzetten op minder onnodige zorg, betere samenwerking in de wijk en het borgen van de toegankelijkheid.
Voorzitter van InEen, Ruben Wenselaar laat weten het mooi te vinden dan de beweging MTVP gezamenlijk wordt gemonitord en dat daaruit blijkt dat de netwerksamenwerking die de regionale huisartsenorganisaties ondersteunen, sterker is geworden. “Dat komt ten goede aan het werkplezier van de huisarts en draagt bij aan het toekomstbestendig houden van de huisartsenzorg”, aldus Wenselaar. Voorzitter van de LHV, Marjolein Tasche vult aan: “Met MTVP houden we het vak aantrekkelijk en daarmee de zorg toegankelijk.”
Directeur Zorg van ZN, Wout Adema zegt dat alle partijen scherp moeten blijven sturen om de toegankelijkheid van de huisartsenzorg te borgen. Hij is blij met de mooie resultaten maar zegt dat tegelijkertijd de harde KPI’s laten zien dat het aantal consulten, diagnostiek en medicatiekosten nog niet genoeg opleveren. Dat blijkt ook uit de voorlopige cijfers van het Zorginstituut Nederland.
Werkdruk verlichtende maatregelen
Er is de afgelopen jaren al vaker aandacht gevraagd voor de almaar toenemende werkdruk in de eerstelijnszorg. De meeste onderzoeken en pilots zijn het erover eens dat digitalisering en technologische hulpmiddelen, zoals het e-consult, een bijdrage kunnen leveren aan het verlichten van de werkdruk van huisartsen. In 2022 concludeerde CZ, naar aanleiding van een vijf maanden durende proef bij Huisartsencentrum Axel, dat e‑consulten met online triage de werkdruk van huisartsen aanzienlijk verlagen. Initiatieven als Spreekuur.nl leveren daar een belangrijke bijdrage aan.
CZ benadrukte destijds al dat digitale oplossingen als e‑consulten belangrijk zijn voor toekomstbestendige huisartsenzorg, zeker gezien het groeiende personeelstekort. De aanpak in Axel toonde volgens de zorgverzekeraar hoe digitale triage en consulten kunnen bijdragen aan een duurzame, efficiënte eerstelijnszorg.
Nieuwe leidraad
Om huisartsen te ondersteunen, is de MTVP-leidraad geactualiseerd. Hierin staan nu ook meer praktijkvoorbeelden en handvatten om nieuwe interventies te implementeren. De monitor wordt in elk geval tot en met 2028 voortgezet, zodat de voortgang goed gevolgd kan worden. Het hoofddoel van MTVP is het verlengen van de gemiddelde consulttijd van 10 naar 15 minuten. Die extra tijd moet leiden tot betere gesprekken, minder onnodige verwijzingen, een lager medicijngebruik en minder herhaalbezoeken. Hiervoor is een extra investering van 250 miljoen euro beschikbaar gesteld.
