Prullenbakvaccin.nl tegen verspilling COVID-19 vaccins

10 mei 2021
Vaccin-a-1
Diagnostiek
Nieuws

Een aantal initiatiefnemers, waaronder Prof. Marlies Schijven en huisarts Marco Blanker hebben de website prullenbakvaccin.nl opgezet. Die website moet ertoe bijdragen dat de verspilling van COVID-19 vaccins, bijvoorbeeld door no-shows, tegengegaan wordt. Vaccinerende instellingen kunnen op de site overgebleven, maar nog bruikbare, vaccins aanbieden. Personen, die via de reguliere weg van de GGD (nog) niet in aanmerking komen voor vaccinatie kunnen daar op 'inschrijven'.

Het idee voor de website werd geboren toen Marlies Schijven een post van huisarts Marco Blanker onder ogen kreeg waarin hij aangaf dat vaccins die overbleven, bijvoorbeeld omdat uitgenodigde personen niet kwamen opdagen, weggegooid moesten worden. De COVID-19 vaccins moeten, dat is algemeen bekend, onder strikte condities bewaard worden en zijn na 'openen' slechts beperkt houdbaar. Dus waarom er niet voor zorgen dat deze vaccins, als ze nog wel bruikbaar zijn, ook daadwerkelijk ingezet worden, was de vraag.

"Een week of wat geleden postte huisarts Marco Blanker dat er vaccins verloren gingen. En dat raakte me. Samen met Bernard Leenstra, huisarts in opleiding en software ontikkelaar Anees Saban hebben we deze website in elkaar gezet", aldus Marlies Schijven, chirurg Amsterdam UMC, hoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam en Chief Medical Information Officer van VWS.

Prullenbakvaccin 'redt' COVID-19 vaccins

Op de website kunnen huisartsen en andere vaccinerende instellingen na inschrijving melden waar, op welke dag en hoeveel vaccins beschikbaar zijn. Tegelijkertijd selecteert te aanbieder van de overgebleven vaccins ook het tijdslot (of meerdere tijdsloten) wanneer volwassenen zich voor een vaccinatie kunnen melden.

In principe kan iedereen van 18 jaar of ouder die (nog) niet via de reguliere weg - door een uitnodiging van de GGD - in aanmerking komt voor vaccinatie, zich vervolgens melden om in aanmerking te komen voor een overgebleven vaccin. Op de website is een kaart beschikbaar waarop in een oogopslag per regio te zien is hoeveel vaccins, waar en wanneer beschikbaar zijn.

Zoeken kan behalve op de kaart zelf ook op plaatsnaam of postcode. Het is wel belangrijk om te weten dat beschikbare vaccins niet gereserveerd kunnen worden. Het systeem werkt met een stoplicht systeem. "U klikt aan waar u van plan bent op het gestelde tijdstip het vaccin te willen halen. Zolang het huisje ‘groen’ is, zijn er mogelijk vaccins beschikbaar. Als het huisje rood wordt, is dat zeker niet (meer) het geval. Is het huisje groen vlak voor het aangegeven tijdslot, meld u dan op het aangegeven tijdsslot. Het kan dus wel voorkomen dat de vaccins toch 'op zijn als u aankomt. Hiervoor vragen wij uw begrip", aldus de uitleg op de website.

Prullenbakvaccin.nl is de 'marktplaats' waar ongebruikte COVID-19 vaccins gered kunnen worden

Gezondheidsverklaring en voorgesprek

Uiteindelijk beslist de huisarts of vaccinerend zorgverlener, aan de hand van de mogelijk overgebleven vaccins, en pas ná het zogeheten ‘informed consent’ (=voorlichtings- en afstemmings- gesprek) met u, of u ook daadwerkelijk door hem of haar op dat moment gevaccineerd kunt worden. Personen die in aanmerking willen komen en naar een locatie gaan waar mogelijk vaccins beschikbaar zijn moeten in ieder geval de volgende documenten meenemen:

  • Geldig paspoort, ID-bewijs of rijbewijs
  • Een ingevulde ‘gezondheidscheck (RIVM)’ vragenlijst, hier te downloaden

Het is ook belangrijk om vooraf te controleren of er al dan niet (medische) redenen zijn waarom je toch niet in aanmerking komt voor vaccinatie. Redenen daarvoor kunnen zijn:

  • aangetoonde ernstige allergie voor een van de bestanddelen van het vaccin
  • aangetoonde ernstige allergische reactie na een eerdere toediening van hetzelfde vaccin

Check de daarvoor beschikbare informatie op deze websites van het RIVM en de NHG.

Ministerie niet blij met initiatief

UPDATE (18u20): Inmiddels heeft het VWS gereageerd op het initiatief van Prullenbakvaccin. Het ministerie zegt in een verklaring niet blij te zijn met deze creatieve oplossing. "Dit lijkt sympathiek, maar het is geen verstandig idee. De vaccins zijn van het RIVM, zij bepalen de verdeling. Dit is niet aan anderen", aldus VWS tegenover de NOS. Het RIVM heeft overigens ook een eigen 'marktplaats' voor nog bruikbare overgebleven vaccins. Daarbij wordt voor de verdeling de landelijke richtlijn gevolgd.