Een innovatieve slimme pleister zou weleens een waardevolle digitale interventie kunnen worden bij de ondersteuning van mensen in herstel van een verslaving. Onderzoekers van Mass General Brigham hebben ontdekt dat de inzet van een slimme HRV-pleister (Heart Rate Variability) kan bijdragen aan het verminderen van stress, het onderdrukken van onbedwingbare trek en het verlagen van het risico op terugval, met name in de kwetsbare, beginnende fase van herstel.
“Het eerste jaar van herstel is vaak het meest uitdagend,” aldus dr. David Eddie, klinisch psycholoog bij het Recovery Research Institute van Massachusetts General Hospital en hoofdonderzoeker van de studie. “Mensen in deze fase ervaren vaak intense stress, maar hebben nog niet altijd het zelfbewustzijn of de tools om hier effectief op in te spelen.”
In het bijzonder stress en een plotselinge ‘trek’ blijken sterke voorspellers van terugval te zijn. Beide gaan vaak gepaard met een verlaagde hartslagvariabiliteit (HRV), een fysiologische maat die de veerkracht van het autonome zenuwstelsel weerspiegelt. Door hierop te interveniëren met behulp van biofeedbacktechnologie kunnen patiënten actief hun stressniveau monitoren én beïnvloeden. Het resultaten van de studie werden onlangs gepubliceerd in JAMA Psychiatry.
AI-coaching
De studie werd uitgevoerd onder 115 volwassenen met ernstige verslavingsproblematiek (SUD), die zich in hun eerste jaar van abstinentie bevonden. De helft van de deelnemers maakte gebruik van de Lief HRV Smart Patch, een slim, draagbaar apparaat dat lage HRV-signalen detecteert en gebruikers via AI-coaching aanstuurt om gerichte ademhalingsoefeningen te doen. De controlegroep volgde hun reguliere behandeltraject, bestaande uit onder meer therapie, medicatie en herstelbijeenkomsten.
Gedurende acht weken gaven deelnemers tweemaal daags via een app inzicht in hun stemming, trek en middelengebruik. De resultaten waren veelbelovend: gebruikers van de smart patch rapporteerden significant minder negatieve emoties, minder trek en een 64 procent lagere kans op middelengebruik op een willekeurige dag in vergelijking met de controlegroep.
Digitale zelfregulatie
De biofeedbacktechnologie maakt gebruik van ademhalingsoefeningen die gericht zijn op het verhogen van HRV. Dit is een bewezen methode om stemming te stabiliseren en cognitieve controle te versterken. De patch stimuleert gebruikers zowel via geplande oefeningen als op basis van real-time signalen uit het lichaam.
Hoewel vervolgonderzoek nodig is om langetermijneffecten en bredere toepasbaarheid te bevestigen, wijst deze studie op het potentieel van draagbare, gepersonaliseerde technologie om het herstelproces te versterken.
Waardevolle aanvulling
Digitale hulpmiddelen zoals de HRV-smart patch zouden een waardevolle aanvulling kunnen vormen op traditionele behandelvormen binnen de verslavingszorg. Niet ter vervanging, maar als krachtige ondersteuning om patiënten beter grip te geven op hun emotionele en fysieke reacties.
“Het doel is niet alleen om mensen door dat eerste, moeilijke jaar te helpen,” zegt Eddie, “maar om hen langdurig uit te rusten met middelen om stress het hoofd te bieden, op een manier die past bij hun dagelijkse leven.”
Andere slimme pleisters
De ontwikkeling en inzet van slimme pleisters is niet nieuw. Een van de bekendste voorbeelden is de ePatch van Philips. Die wordt al enkele jaren in diverse zorginstellingen gebruikt voor het op afstand monitoren van vitale functies en het verzamelen van gezondheidsgegevens. Zo wordt de ePatch in het Martini Ziekenhuis ingezet bij het opsporen van boezemfibrilleren. Dankzij de slimme pleister hebben patiënten niet alleen meer bewegingsvrijheid, maar wordt ook veel meer waardevolle data verzameld dan via de traditionele vorm van hartmonitoring.
Tijdens de Nijmeegse 4Daagse werd door het Radboudumc, in samenwerking met Philips, onderzoek gedaan naar het hartritme van een groep wandelaars die bekend waren met boezemfibrilleren. Ook daarvoor werd gebruik gemaakt van de slimme ePatch.
