Om onderstaande en alle andere premium artikelen te lezen, moet u inloggen of een account aanmaken.
U kunt nog {free_articles_left} premium artikel gratis lezen. Om meer premium artikelen te lezen, moet u inloggen of een account aanmaken.
Data zijn in beginsel niemands eigendom. Best wel vreemd in een wereld waarin het lijkt alsof alles alleen nog maar om data gaat (denk aan big data, artificial intelligence). Net zoals dat geldt bij creatieve ideeën (die zijn in beginsel ook vrij) gaat het om de specifieke uitwerking of verschijningsvorm van de data die voor bescherming in aanmerking komt of beschermd is en waar je dan rekening mee moet houden. In dit artikel verkennen wij hoe kostbare data juridisch te beschermen zijn en waar je rekening mee moet houden vanuit een juridisch perspectie.
Hoewel hier in de juridische literatuur nog wel over wordt gediscussieerd, sluit eigendom van data niet aan bij ons huidige eigendomsbegrip. Volgens de wet (artikel 5:1 Burgerlijk Wetboek) is eigendom het meest omvattende recht dat een persoon op een zaak kan hebben. Eigendom heeft absolute werking, dat wil zeggen dat de eigenaar als enige mag beschikken over de zaak. Iemand anders die die zaak wil gebruiken, zal toestemming moeten hebben van de eigenaar en als de desbetreffende zaak wordt ontvreemd dan kan de eigenaar het opeisen. Probleem is alleen dat een ‘zaak’ wettelijk gedefinieerd is als een voor menselijke beheersing vatbaar stoffelijk object is. Data als zodanig zijn dat niet, die kun je feitelijk niet vastpakken. Intellectuele eigendomsrechten (zoals auteursrechten, merken, octrooien, etc.) vormen hier een uitzondering op. Dat zijn niet-stoffelijke objecten waarvoor specifieke wetten zijn gemaakt waaraan aan dergelijke rechten absolute werking toekomt. Er bestaat echter geen ‘datawet’ die een zelfde status aan data geeft. Hoewel er op Europees niveau momenteel wordt nagedacht over een nieuwe Verordening voor het vrij verkeer van niet- persoonsgebonden gegevens (COM(2017) 495 nal), zal die geen eigendom van data regelen. Ze is meer gericht op het wegnemen van nationale belemmeringen om data op te slaan. Het gaat om de specifieke verschijningsvorm van data. Afhankelijk van de verschijningsvorm zal rekening moeten worden gehouden met de volgende beschermingsmogelijkheden of regels.VAN EEN BESCHERMDE DATABANK IS PAS SPRAKE ALS ER AAN EEN AANTAL TECHNISCHE EISEN IS VOLDAAN ÉN ALS ER IS GEÏNVESTEERD IN DE VERKRIJGING.