Uit de jaarlijkse Nivel Huisartsenpraktijkenenquête 2024 blijkt dat huisartsen beperkt gebruikmaken van digitale zorgtoepassingen met AI. Dit in tegenstelling tot het gebruik van andere digitale zorgtoepassingen, zoals het e-consult, teleconsult of online aanvragen van herhaalrecepten. De verschillen in de inzet van AI-ondersteunde toepassingen naar enkele onderzochte praktijkkenmerken zijn klein. Wel is er verschil in de behoefte aan deze AI-toepassingen zoals spraak gestuurde rapportage of chatbots/digitale doktersassistenten.
Ongeveer 1 op de 5 praktijken geeft aan minimaal één AI-ondersteunde digitale zorgtoepassing in te zetten. Meer dan 9 op de 10 huisartsenpraktijken (94%) maken gebruik van minimaal vier van de zeven onderzochte digitale zorgtoepassingen. Het e-consult (digitaal contact tussen patiënt en zorgverlener) wordt daarbij door de meeste praktijken (88%) dagelijks ingezet. Teleconsultatie (digitaal contact tussen zorgverleners onderling; 48%) en digitale toepassingen voor geestelijke gezondheidszorg (43%) worden vaker wekelijks gebruikt. Slechts een kleine groep praktijken gebruikt videobellen, meestal slechts een paar keer per jaar.
Behoefte aan AI
Slechts een klein aantal huisartsenpraktijken maakt gebruik van AI-ondersteunde digitale zorgtoepassingen: AI-ondersteunde spraak gestuurde rapportage (14%) en AI-ondersteunde triage (10%) worden het meest genoemd. De verschillen in het gebruik hiervan naar praktijkvorm, mate van stedelijkheid en praktijkgrootte zijn over het algemeen gering.
Ongeveer de helft van de praktijken geeft aan behoefte te hebben aan AI-ondersteunde spraak gestuurde rapportage, preventieve zorg of triage. Daartegenover staat dat bijna de helft van de praktijken aangeeft géén behoefte te hebben aan AI-ondersteunde chatbots, digitale doktersassistenten, diagnostiek of gepersonaliseerde behandelplannen.
Enquête onder huisartsen
De jaarlijkse Nivel Huisartsenpraktijkenenquête is in oktober 2024 onder bijna alle (ruim) 4.800 huisartspraktijken in Nederland uitgezet. De huisartsenpraktijken zijn opnieuw gevraagd naar het gebruik van digitale zorgtoepassingen. Deze keer is voor het eerst is ook gevraagd naar de inzet en de behoefte van verschillende AI-ondersteunde digitale zorgtoepassingen. Van de aangeschreven praktijken heeft 15% (n=731) de vragen over de inzet van (AI-ondersteunde) digitale zorgtoepassingen ingevuld.
De eerstelijnszorg in Nederland is sterk in ontwikkeling, met veranderingen op het gebied van personele inzet, organisatievormen, passende zorg en patiëntstromen. Dat blijkt uit de meest recente IZA-monitor van onderzoeksinstituut Nivel. Omdat het overgrote deel van de zorgvragen in de eerste lijn wordt opgevangen, zijn in het Integraal Zorgakkoord (IZA) afspraken gemaakt om deze zorg toegankelijk en betaalbaar te houden. De monitor brengt tot en met 2026 in kaart hoe deze veranderingen zich voltrekken, vanuit het perspectief van zowel zorgverleners als patiënten.
