AI-toepassingen voor spraakgestuurd rapporteren en automatisch coderen helpen de registratielast in de zorg te verminderen. Die ontwikkeling stond centraal in een verkenning die Nictiz eind vorig jaar uitvoerde met tien partners. Maar daarmee begint pas het gesprek over wat AI van zorgorganisaties vraagt. Wat registreren we eigenlijk? Wat laten we los? En wie beslist daarover?
Om een beeld te krijgen hoe de zorg nu bezig is met AI-systemen voor registratie, voerde Nictiz in september vorig jaar samen met tien partners een brede uitvraag uit. “We wilden iedereen bereiken die zich met AI-systemen en registratie bezighoudt, van bestuurders tot zorgverleners, van GGZ tot ziekenhuiszorg”, vertelt dr. Alexandra Kapeller, strategisch adviseur bij Nictiz en hoofdauteur van de verkenning, in de volgende maand te verschijnen editie 5 van ICT&health. “Centraal stond de vraag: hoe worden AI-systemen nu al ingezet om registratielast te verminderen en wat zijn de ervaringen hiermee?”
Spraakgestuurd rapporteren
De resultaten werden eerder gepubliceerd in het rapport AI-systemen tegen registratielast en het magazine ‘#nooitmeertypen’. Die publicaties laten zien dat alle zorgsectoren ermee bezig zijn. Spraakgestuurd rapporteren springt eruit als behoefte, net als de wens om minder tijd kwijt te zijn aan herhaling, kopieergedrag en dubbele registratie.
Wat betekenen deze inzichten voor de dagelijkse praktijk, de organisatie van zorg en de rol van de zorgprofessional? Juist nu zijn deze vragen extra relevant, want de overheid heeft onlangs 400 miljoen euro beschikbaar gesteld om AI-systemen in te zetten tegen registratielast in de zorg.
Stand van implementatie
Alle gezondheidssectoren zijn bezig met AI-systemen voor registratie, hoewel veel projecten nog in de planning- en testfasen staan. Waar de AI-systemen al gebruikt worden, lijkt de belofte van tijdswinst en meer werkplezier ingelost te worden. Wel ervaren de 319 respondenten knelpunten bij het opschalen: kosten, problemen bij het gebruik in de praktijk, gebrek aan acceptatie door medewerkers en te weinig kennis en vaardigheden voor het inrichten, gebruiken en beheren van de AI-systemen.
Voor de acceptatie en gebruik in de praktijk is het cruciaal om de AI-systemen goed te laten aansluiten op werkwijzen binnen een organisatie en de bestaande systemen, met name de elektronische patiënten- of cliëntendossiers. “Veilige testomgevingen kunnen nuttig zijn om zorgverleners een kans te geven de systemen uit te proberen en de resultaten zelf te beoordelen”, zegt Kapeller, “maar ook het belang van ethische vraagstukken mag niet onderschat worden.”
Positief over AI
Dick-Jan Zijda, AI-lead bij Nictiz, vult aan: “De interesse voor AI als hulp tegen registratielast is groot. Natuurlijk is er scepsis over bijvoorbeeld duurzaamheid, veiligheid en privacy. Maar het gros van de zorgprofessionals denkt positief over AI en de rol die de toepassingen kunnen spelen voor registratie in hun eigen organisatie en dagelijkse werkzaamheden. De algemene gedachte is: voor registratie moeten we er iets mee. De vraag is alleen: hoe halen we het meest hieruit?”
De resultaten van de uitvraag zijn actueler dan ooit, benadrukt Zijda. “Met de forse investeringen vanuit de overheid in het vooruitzicht, ontstaat nu momentum om AI-systemen in te zetten tegen registratielast in de zorg. Dat zal het gebruik van AI-systemen voor registratie verder versnellen. Deze inzet is niet alleen een kwestie van techniek, het vraagt ook om visie, samenwerken en de bereidheid om te veranderen. Mijn advies: wacht niet tot de trein uit zicht is, stap op en ga ermee aan de slag.”
De Verkenning en het magazine zijn hier te vinden.
Lees het hele artikel in ICT&health 5, die op 24 oktober verschijnt.
