De opkomst van AI-gebaseerde geneeskunde transformeert de gezondheidszorg, met toepassingen variërend van diagnostische beeldvorming tot chirurgische robots. Technologie-expert Daniele Caligiore benadrukt echter dat de menselijke touch van artsen onvervangbaar blijft.
In zijn boek Healing with Artificial Intelligence wijst Caligiore op baanbrekende innovaties, zoals exoskeletten die mobiliteit bevorderen en algoritmen die dementie jaren voor de eerste symptomen kunnen voorspellen. De wereldwijde markt voor AI in de gezondheidszorg groeit snel. In 2021 bedroeg die nog zo’n 11 miljard dollar. De verwachting is dat dit tegen 2030 zo’n 188 miljard dollar zal zijn.
Ongelijke toegang tot AI is een risico
Caligiore waarschuwt echter ook voor de risico’s van ongelijkheid in toegang tot AI-gebaseerde geneeskunde. Landen met lage inkomens mogen niet uitgesloten worden van geavanceerde zorg die in rijkere landen beschikbaar is. Daarnaast rijzen ethische vragen over verantwoordelijkheid bij mislukte AI-gestuurde behandelingen, vooral vanwege de ‘black box’-natuur van veel AI-systemen.
Caligiore pleit ervoor dat AI artsen en patiënten ondersteunt, maar niet vervangt. AI-tools kunnen waardevolle inzichten bieden en helpen bij diagnoses en behandelingen, maar menselijke empathie en emotionele intelligentie blijven cruciaal. “AI moet worden gezien als een hulpmiddel, niet als een collega,” stelt hij.
Tot de toekomst van AI in de gezondheidszorg behoren ook regeneratieve geneeskunde en gepersonaliseerde therapieën, gebaseerd op genetische profielen. Innovaties zoals digitale tweelingen, die de effecten van behandelingen simuleren, verbeteren de besluitvorming voor artsen.
Menselijke interactie blijft cruciaal
Hoewel AI het zorglandschap drastisch zal veranderen, benadrukt Caligiore dat de menselijke interactie centraal moet blijven in de patiëntenzorg. Zorgprofessionals moeten niet alleen hun technische vaardigheden verbeteren, maar ook hun soft skills en emotionele intelligentie verder ontwikkelen om een holistische benadering van zorg te waarborgen.
Andere uitdagingen die de vooruitgang van AI in de gezondheidszorg met zich meebrengt, zijn onder meer de vraag wie verantwoordelijk is voor behandelingsbeslissingen, vooral wanneer een procedure misgaat. Dit is een bijzondere uitdaging gezien de wijdverbreide bezorgdheid over verklaarbare AI, aangezien veel geavanceerde AI-systemen als black boxes werken en beslissingen nemen via complexe processen die zelfs hun makers niet volledig kunnen begrijpen of uitleggen.
Daarnaast biedt AI mogelijkheden voor gepersonaliseerde therapieën, gebaseerd op unieke genetische profielen, en ondersteuning bij regeneratieve geneeskunde, zoals gen- en stamceltherapieën die beschadigde cellen herstellen. AI kan ook helpen bij groepstherapie in de ‘metaverse’ en met digitale tweelingen die behandelingsstrategieën simuleren.
Ondanks deze vooruitgang benadrukt Caligiore dat menselijke interactie essentieel blijft voor effectieve patiëntenzorg. AI-tools zijn bedoeld als ondersteuning, niet als vervanging, waarbij zorgprofessionals hun empathie en emotionele intelligentie blijven inzetten.