Zorgorganisaties Mijzo en tanteLouise bundelen hun krachten in de ontwikkeling van de zogeheten Virtuele Collega. Met deze AI-toepassing willen zij de werkdruk in de zorg verlagen door de tijd die medewerkers kwijt zijn aan zoeken te verkorten, zonder concessies te doen aan de kwaliteit van zorg. Het initiatief ontstond nadat beide organisaties, onafhankelijk van elkaar, door het Care Innovation Centre eerder dit jaar met elkaar in contact werden gebracht.
Hoewel de samenwerking gezamenlijk is opgezet, werken de organisaties ieder aan een eigen toepassing. tanteLouise richt zich daarbij op ondersteuning van verpleegkundigen en verzorgenden in hun dagelijkse werk. Mijzo ontwikkelt de Virtuele Collega vooral voor leerlingen, werkbegeleiders en praktijkopleiders. De afzonderlijke usecases kunnen op een later moment worden uitgewisseld, zodat beide organisaties van elkaars inzichten profiteren.
Zoektocht naar informatie
Innovatieadviseur bij tanteLouise, Natascha van Riet, vertelt dat zorgverleners dagelijks gemiddeld één tot twee uur kwijt zijn aan het zoeken naar informatie. Het gaat hierbij bijvoorbeeld om informatie over hoe verlof van een medewerker wordt geregeld of om een zorg gerelateerde informatie, zoals wat te doen wanneer een cliënt een te hoge bloedsuiker heeft.
Van Riet vertelt dat het zoeken naar de antwoorden op deze vragen veel tijd kost en als mensen de antwoorden niet konden vinden, gingen ze met de vraag naar een collega. Die collega was vervolgens ook tijd kwijt aan het beantwoorden van de vragen. “Soms werden vragen zelfs niet meer gesteld, wat ten koste kan gaan van de kwaliteit van zorg”, zegt Van Riet.
Waar te vinden
Heidi van Mierlo, specialistisch adviseur innovatie bij Mijzo zegt dat ze de verhalen van Van Riet herkent. “We hebben veel verschillende applicaties, die niet allemaal even gebruiksvriendelijk zijn. En het is ook niet altijd even duidelijk waar welke informatie te vinden is”, zegt Van Mierlo. Door die onduidelijkheid werden in de hectiek van de dag waardevolle bronnen, zoals intranet en protocollen, volgens Van Mierlo nauwelijks geraadpleegd.
Volgens Van Mierlo ziet Mijzo dat zorgleerlingen die net starten vaak met dezelfde praktische vragen zitten voor hun werkbegeleider of praktijkopleider. Het gaat om zaken als ziekmelden of het doorgeven van een storing. Doordat begeleiders het druk hebben, ervaren leerlingen soms een drempel om hun vragen te stellen. Dat is zorgelijk, vindt zij, omdat niemand wil dat aankomende zorgprofessionals zich verloren voelen of voortijdig afhaken.
Virtuele Collega
Het resultaat van de samenwerking is de Virtuele Collega, mede ontwikkeld door het innovatieve Vlaamse bedrijf Studio 55. Deze AI werkt als een soort ChatGPT. Zorgverleners en leerlingen kunnen er vragen aan stellen, waarop een antwoord volgt dat in 95 procent van de gevallen betrouwbaar blijkt. De eerste reacties van zorgverleners waren volgens Van Riet meteen opvallend positief. Waar in het verleden niet alle innovaties door zorgverleners werden omarmd, waren ze nu aangenaam verrast en zagen ze de meerwaarde van de doorontwikkeling. Bij Mijzo klonken soortgelijke geluiden.
Van Mierlo merkt op dat gebruikers sneller de antwoorden vinden die ze nodig hebben en dat de tool gebruiksvriendelijk is. Uit de testfase kwamen ook concrete verbeterpunten naar voren. Zo bleken zorgverleners bij tanteLouise behoefte te hebben aan antwoorden op typische HR-vragen, zoals ‘hoeveel reiskostenvergoeding krijg ik?’ Van Riet legt uit dat dit werd opgelost door het intranet te koppelen aan de Virtuele Collega, waardoor deze vragen nu eenvoudig kunnen worden beantwoord.
Tijdens de ontwikkeling van de Virtuele Collega leerden de teams van Mijzo en tanteLouise belangrijke lessen over het werken met AI in de zorg. Van Mierlo benadrukt dat focus cruciaal is: het doel bleef altijd het verkorten van zoektijd voor zorgverleners, ondanks de verleiding om voortdurend nieuwe functies toe te voegen in een snel veranderende digitale wereld. Van Riet vult aan dat klein, doordacht beginnen essentieel is om kwaliteit te waarborgen. Ze vat het samen in de slogan: think big, start small and act now. Door zorgvuldig te kiezen welke bronnen voorrang krijgen, voorkomen de organisaties dat antwoorden elkaar tegenspreken en blijft de Virtuele Collega betrouwbaar en effectief.
Koploper
Als koplopers in de ouderenzorg presenteerden Van Riet en Van Mierlo hun innovatie onlangs tijdens de Service Design Days van ActiZ. Ze deelden hun ervaringen met andere zorgorganisaties en lieten zien hoe samenwerking over de grenzen van instellingen heen kan leiden tot concrete oplossingen voor het personeelstekort en de hoge werkdruk in de sector.
Van Mierlo legt uit dat de Virtuele Collega en de inzichten uit het ontwikkelproces in de toekomst mogelijk via de AI-coördinator beschikbaar worden gesteld. ActiZ werkt hieraan samen met haar en andere partijen in de sector. Hoewel het project nog in de beginfase zit, zijn de verwachtingen hoog en de innovatie kan volgens haar een aanzienlijke impact hebben.
Van Riet vult aan dat zo’n 80 procent van de informatie die zorgorganisaties gebruiken, uit dezelfde bronnen komt, zoals de cao VVT en Vilans-protocollen. Deze bronnen zijn allemaal terug te vinden in de Virtuele Collega. De resterende 20 procent kan worden aangevuld met informatie die specifiek bij een organisatie hoort, waardoor de tool zowel breed inzetbaar als maatwerk blijft.
Samenwerken aan AI-oplossingen
Omdat kennis delen en samenwerken zo loont, roepen Mijzo en tanteLouise zorgorganisaties op om hun AI-oplossingen zoveel mogelijk te delen met het veld. Waarschijnlijk is de Virtuele Collega in beide organisaties begin 2026 beschikbaar. De innovatie is deels gefinancierd met subsidie van Interreg Vlaanderen-Nederland.
De zorgorganisaties werken ook op andere vlakken samen met partijen. In mei van dit jaar schreven we bijvoorbeeld over tanteLouise die samen met zorgorganisaties en marktpartijen een model ontwikkelen dat helpt om gezondheidsrisico’s bij cliënten eerder te zien en te voorkomen. Het gaat om vallen en doorligwonden. Het model gebruikt gegevens uit zorgdossiers en slimme sensoren, zoals de Wolk-heupairbag en Momo Bedsense. Zo kan tanteLouise beter en eerder inschatten wie risico loopt en wanneer de zorgzwaarte verandert.
