Het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis (ETZ) en Tilburg University hebben een algoritme ontwikkeld dat in 88 procent van de gevallen kan voorspellen of toekomstige bloedwaarden van een patiënt binnen diens persoonlijke bandbreedte blijven. De techniek kan een deel van de traditionele bloedafnames uiteindelijk vervangen. Door patronen in eerdere meetgegevens te analyseren, herkent het model subtiele trends in de gezondheid van individuele patiënten.
Volgens de onderzoekers kan vroegtijdige signalering helpen om klachten en ziekenhuisbezoeken te voorkomen. Het onderzoek maakt deel uit van het bredere We Care-programma, waarin wordt gewerkt aan digitale en preventieve zorgoplossingen.
In de laboratoriumgeneeskunde wordt nu gewerkt met referentiewaarden die zijn gebaseerd op grote groepen gezonde mensen. Zo ligt de normale waarde voor hemoglobine, een stof die iets zegt over bloedarmoede, bij volwassen mannen tussen 8,5 en 11,0 mmol/L. Persoonlijke bloedwaarden blijken volgens de onderzoekers veel constanter te zijn dan de brede referentiewaarden die in de kliniek worden gebruikt. Al na enkele metingen kan voor een patiënt een betrouwbaar individueel bereik worden vastgesteld, wat aansluit bij internationaal onderzoek dat parallel liep. Het Tilburgse onderzoek verscheen onlangs in het medische tijdschrift BioMed Central (BMC).
Vervangen bloedafnames
Klinisch chemicus in het ETZ en onderzoeker, Remco van Horssen, zegt dat al na vier metingen een betrouwbaar persoonlijk referentiegebied is vast te stellen. De studie laat bovendien zien dat deze individuele gegevens voldoende nauwkeurig zijn om toekomstige waarden te voorspellen, waardoor in een deel van de gevallen fysieke bloedafnames kunnen worden vervangen door een digitale inschatting. Daarmee vindt dit onderzoek aansluiting bij een groot internationaal onderzoek dat gelijktijdig liep.
Voor de studie analyseerden de onderzoekers bloedwaarden van meer dan 30.000 patiënten over een periode van zeven jaar. De dataset kwam uit reguliere bloedafnames bij de huisarts. Er werd voor hemoglobine gekozen om te onderzoeken omdat deze waarde vaak wordt bepaald en langzaam kan dalen voordat klachten ontstaan. Van Horssen zegt dat er met dit model al veranderingen kunnen worden gezien, terwijl een waarde volgend de algemene norm nog wel goed lijkt te zijn. Dat maakt het mogelijk om eerder te adviseren over leefstijl of voeding, en zo klachten en ziekenhuisbezoeken te voorkomen. Volgens Van Horssen een concrete stap richting preventieve en meer persoonsgerichte zorg.
Verbeteren patiëntenzorg
Het We Care-programma van het ETZ richt zich op het verbeteren van patiëntenzorg, met speciale aandacht voor autonomie, zelfregie en digitalisering. In de diverse onderzoeksprojecten werken een zorgprofessional uit het ziekenhuis en een onderzoeker van Tilburg University samen aan de uitvoering van het onderzoek. Daarnaast is We Care verbonden aan de academische werkplaats Digital Health and Mental Wellbeing, die met digitale technologie en interventies bijdraagt aan mentaal welzijn en een gezonde leefstijl.
Al in 2018 besloten Tilburg University en het ETZ hun bestaande samenwerking uit te breiden. Naast het onderzoek op het gebied van neuro- en medische psychologie en traumaverwerking zijn ze zich vanaf toen ook gaan richten op domeinen, zoals patiëntenwelzijn, data science en zorgmanagement.
