Van zorgbestuurder naar directeur bij een technologieleverancier: de stap die Kees Donkervoort in september 2017 maakte, was een grote. Maar of je nu bestuurder bent in Medisch Centrum Leeuwarden of KPN Health bestiert, de uitdagingen in de zorg moet je met alle stakeholders aanpakken. “Ik denk dat technologieleveranciers meer kunnen bijdragen aan de noodzakelijke digitalisering van de zorg dan alleen technologie.
15 jaar zorgbestuurder en inmiddels bijna een jaar directeur van KPN Health. De ervaring die Kees Donkervoort meebrengt uit zijn eerste carrière, moet KPN helpen om de behoeften uit de zorg beter te begrijpen. De visie van het technologiebedrijf moet verder gaan dan technologie en connectiviteit leveren om de zorgsector efficiënter te maken. Donkervoort onderschrijft de noodzaak om het hele zorgmodel te vernieuwen, met een focus op gezondheid en preventie in plaats van verzorgen en beter maken. Want als het eerste beter gebeurt, is het tweede minder nodig.
Daarbij noemt ook Donkervoort de zo vaak benadrukte ‘regie van de patiënt’. Door de patiënt meer controle te geven over zijn of haar medische gegevens en behandeling, kan die betere keuzes maken. maar dat is slechts één kant van de medaille. Digitalisering van de zorg – behandeling, processen, monitoring, consulten, informatie en de uitwisseling er van – moet er voor zorgen dat het hele zorgmodel transformeert.
“Iemand die ziek is wil niet per se naar het ziekenhuis, maar wil de functies gebruiken die nu in het ziekenhuis te vinden zijn. Wanneer dat goedkoper en efficiënter buiten het ziekenhuis kan, bijvoorbeeld door continue thuismonitoring in plaats van viermaal per jaar in het ziekenhuis, zal niemand voor dat laatste kiezen. Voor specialisten en andere zorgverleners is het wel een forse omslag in hun werkzaamheden. Maar uiteindelijk krijgen ze zo meer tijd om kwalitatieve hulp te bieden in plaats van telkens iemands bloeddruk meten.”
Ziekenhuiszorg naar thuissituatie
Het verdwijnen van het ziekenhuis in zijn huidige vorm is volgens Donkervoort dan ook slechts een kwestie van tijd. De technologie is er, de nieuwe vergoedingsmodellen (zoals value based care) komen er ook steeds meer en regulering vormt al lang geen belemmering meer. “Voor specifieke functies zoals operaties, de intensive care en de spoedeisende hulp zal een ziekenhuis een vitale factor blijven. Maar de meeste zorg voor chronische patiënten, goed voor het merendeel van de huidige ziekenhuisactiviteiten, kan verplaatst worden naar de thuissituatie.”
Volgens Donkervoort bewijzen steeds meer pilots en diensten zoals HartWacht, CardioSecur en COPD InBeeld dat de voordelen ook echt zijn voor zowel patiënten als zorgverleners. “Continu monitoren geeft mensen een veiliger gevoel. Als er iets dreigt, wordt dat sneller gezien door de professionals die op afstand monitoren vanuit bijvoorbeeld een servicecentrum. Sneller ingrijpen maakt opnames vaak overbodig. Mensen die toch het ziekenhuis in gaan, worden korter opgenomen omdat ze gezonder zijn. De poli, SEH en IC worden minder zwaar belast en zo wordt de druk op zorgverleners minder.”
Gezondheid patiënt beter voorspellen
Een ander goed voorbeeld is de onlangs uitgebreide pilot van het Radboudumc waarbij IC-patienten permanent draadloos gemonitord worden op een aantal vitale functies. Zo kunnen IC-specialisten met een steeds grotere mate van zekerheid voorspellen welke patiënten onderuit dreigen te gaan en hier preventief op inspelen. Google heeft algoritmes ontwikkeld die kunnen aangeven hoe groot de kans is dat een patiënt overlijdt op basis van grote hoeveelheden gegevens.
“Dit is weliswaar nog zorg in het ziekenhuis, maar het is toch een mooie ontwikkeling wanneer intensivisten hun tijd en kennis kunnen inzetten daar waar die het meeste effect heeft? En stel je voor dat je dit kunt uitbreiden naar een thuissituatie? Je kunt in het ziekenhuis bepalen hoe groot de kans is dat iemand veilig thuis verder kan herstellen. Zo komen bedden eerder vrij voor mensen die de hulp harder nodig hebben.”
Eerste fase digitalisering afgesloten
Volgens Donkervoort is de eerste fase van de digitalisering grotendeels met succes afgesloten: het invoeren van het Elektronisch Patienten Dossier (EPD), evenals vergelijkbare systemen bij apothekers (AIS) en huisartsen (HIS). Een gigantische en zeer complexe operatie voor elk ziekenhuis en elke zorginstelling met een enorme impact, stelt Donkervoort uit ervaring.
“Als zorgbestuurder ben je vooral bezig met het faciliteren van die zorg. ICT helpt daarbij, maar betekent zeker in eerste instantie een grote verandering. Toen wij bij het MCL twee jaar terug het EPD Epic invoerde, wist niemand van te voren tot in welke hoeken en gaten dit gevolgen had. Er moesten 600 tot 700 toepassingen aan gekoppeld worden. Af en toe had ik echt het idee dat we de controle kwijt waren. Je leest altijd enthousiaste verhalen over de voordelen, maar zeker de eerste maanden na de invoering leek het of er vooral nadelen aan zaten. Er is geen enkele bestuurder die dit een feest vindt.”
Een zieke wil de functies van het ziekenhuis, niet het ziekenhuis zelf
