Het Erasmus MC heeft vorige week een nieuw magneetnavigatie-apparaat in gebruik genomen. Met het apparaat kunnen katheters eenvoudiger en heel precies door het lichaam van een patiënt worden gestuurd. Het magneetnavigatiesysteem wordt ingezet bij katheterablatie. Hierbij wordt een dunne buis, een katheter, via de bloedvaten van de patiënt naar het hart geleid om daar elektrische prikkels te onderbreken die hartritmestoornissen veroorzaken.
Het gros van de katheterinterventies kan ook handmatig, maar met het nieuwe apparaat kan de ablatiekatheter ingewikkeldere routes afleggen en veel preciezer en gecontroleerder door de bloedvaten worden gestuurd. Artsen kunnen zo complexere ablaties uitvoeren en ze zien minder complicaties dan met handmatige besturing.
De magneet werkt als volgt: twee grote, beweegbare magneten staan tegenover elkaar aan de behandeltafel waarop de patiënt ligt. Vervolgens ontstaat er tussen de magneten een magnetisch veld dat op afstand bestuurbaar is. Door het veld te draaien in elke gewenste richting, kunnen artsen katheters heel nauwkeurig door de bloedvaten van de patiënt sturen.
Magnetische kracht
Patiënten hoeven niet bang te zijn dat de katheter door de magnetische kracht dwars door de bloedvaten wordt getrokken want de kracht blijft ruim onder de maximale druk die een bloedvat aankan. Het magnetisch veld is bovendien volledig veilig voor zowel de patiënt als de artsen. “Sterker nog,” zegt cardioloog-elektrofysioloog dr. Sing-Chien Yap, “deze techniek vermindert de blootstelling aan röntgenstraling, omdat de patiënt minder lang op de behandeltafel hoeft te liggen. Het apparaat is uiterst nauwkeurig, snel en veilig.”
Yap legt uit dat de speciale magneetkatheter werkt als een soort kompasnaald, die altijd in de richting van het magnetisch veld beweegt. Door het magnetisch veld te draaien met een computermuis, kan de katheter heel nauwkeurig door de bloedvaten worden gestuurd. Magneetnavigatie is bij uitstek geschikt om te gebruiken bij kinderharten. Door het kleine formaat daarvan is het nodig om nog preciezer te werken. Dat geldt ook wanneer een route naar het hart via de aders ingewikkelder is dan gebruikelijk.
Multitasking
Volgens dr. Yap is geen enkele bocht te scherp of te ingewikkeld; met het systeem kun je letterlijk alle kanten op. Toch waarschuwt hij dat de besturing lang niet zo eenvoudig is als de muis doet vermoeden. De vele beeldschermen die aan het apparaat zijn gekoppeld, doen denken aan de cockpit van een vliegtuig. Volgens Yap moet de arts al deze schermen tegelijkertijd kunnen interpreteren en omzetten in de juiste koers, wat voortdurende oefening vereist.
Het apparaat vervangt een eerder verouderd model. Het was niet vanzelfsprekend dat het verouderde apparaat zou worden vervangen want de kosten zijn hoog en er was een hele verbouwing nodig om het nieuwe model te kunnen plaatsen.
Bijna twee jaar geleden zijn onderzoekers van de Universiteit Twente en het Radboudumc erin geslaagd om minuscule, magnetisch bestuurde, robotjes door een smal bloedvat te laten 'zwemmen'. De zogenoemde millirobots konden zowel met de bloedstroom mee als tegenin door de ader bewegen.
