Valincidenten zijn een van de grootste bedreigingen voor de gezondheid en zelfstandigheid van ouderen. Alleen al in Nederland vallen elk jaar zo’n 1 miljoen 65-plussers, blijkt uit gegevens van Veiligheid NL. Van hen belandden in 2024 naar schatting 119.000 op de SEH. Om letsel te voorkomen kennen we oplossingen zoals de heupairbag. In Engeland wordt nu gewerkt aan een andere oplossing: slimme vloeren.
In Engeland leidden valpartijen van 65-plussers in 2023/2024 tot ruim 219.000 spoedeisende ziekenhuisopnames. Onderzoekers van de Universiteit van Surrey werken aan een innovatieve oplossing: slimme vloeren die het risico op ernstig letsel aanzienlijk kunnen verkleinen. Het doel? Minder fracturen, minder druk op de zorg en meer veilige leefomgevingen, van ziekenhuizen tot woonzorgcentra en zelfs particuliere woningen.
Onderzoek naar balans en stabiliteit
In de huidige onderzoeksfase dragen vrijwilligers reflecterende markers terwijl infraroodcamera’s hun bewegingen registreren. Zo wordt nauwkeurig gemeten hoe verschillende vloermaterialen, van zacht tot hard, balans en stabiliteit beïnvloeden. De inzichten helpen bij de ontwikkeling van vloeren die tijdens normaal gebruik stevig aanvoelen, maar bij een val de impact absorberen.
“Onopgeloste valrisico’s kosten de NHS jaarlijks honderden miljoenen ponden,” aldus projectleider Silas Purja. “Door slimme vloeren te ontwerpen, kunnen we zowel levens redden als de zorgkosten drukken.”
Van laboratorium naar praktijk
Het uiteindelijke doel is een vloer die van buitenaf oogt als standaard synthetische tegels of rubber, maar die dankzij slimme materialen onzichtbaar bescherming biedt. Denk aan een systeem dat passieve valpreventie, realtime valdetectie en impactabsorptie combineert. Een technologie die de potentie heeft om zorginstellingen, ziekenhuizen en woningen fundamenteel veiliger te maken.
Vrijwilligers, en dan in het bijzonder 65-plussers, spelen een cruciale rol in dit onderzoek. “Hun deelname helpt ons te begrijpen hoe leeftijdsgebonden verschillen in balans samenhangen met vloermaterialen,” zegt Dr. Iman Mohagheghian, universitair hoofddocent materiaalkunde en hoofdonderzoeker. “Met die kennis kunnen we vloeren ontwikkelen die ouderen écht beschermen tegen levensveranderende verwondingen.”
Samenwerking en innovatie
Het project maakt deel uit van het bredere Multifunctional Flooring: Design for Independent Living-programma van de Britse Engineering and Physical Sciences Research Council (EPSRC). Hierin werkt de Universiteit van Surrey samen met de Universiteit van Portsmouth en commerciële partners uit de vloer- en sensortechnologie. Deze interdisciplinaire samenwerking versnelt de vertaling van onderzoeksdata naar praktische oplossingen.
Slimme vloeren vormen zo een stille, maar veelbelovende bondgenoot in de strijd tegen valincidenten. Een innovatie die niet alleen ouderen meer veiligheid biedt, maar ook een belangrijke stap betekent richting toekomstbestendige zorg en leefomgevingen.
Valpreventie in ziekenhuis
Het St. Antonius Ziekenhuis maakt al enkele jaren gebruik van slimme ziekenhuisbedden die zijn uitgerust met functies zoals een weegsysteem, eenvoudig te bedienen dashboards en valpreventie. Dankzij ingebouwde sensoren geven de bedden een alarm af wanneer een patiënt onrustig wordt of dreigt te vallen. Verpleegkundigen ontvangen vervolgens een melding op de teampost of via hun smartphone. Deze technologie verhoogt zowel de veiligheid van patiënten als het gebruiksgemak voor zorgmedewerkers, en draagt bij aan betere nachtrust en comfort.
