Huidkanker komt steeds vaker voor. In de afgelopen tien jaar is het aantal gevallen in Nederland explosief gestegen. Experts verklaren dit doordat de zonaanbidders van de jaren 70 en 80, die massaal naar de zonnebank gingen en in de zomer urenlang op de stranden lagen te bakken, de gevolgen daarvan nu ondervinden. Toen was er nog maar weinig aandacht voor preventie zoals regelmatig insmeren en bedekkende kleding. Tegenwoordig gaan mensen ook steeds vaker op zonvakantie en blijken veel Nederlanders nog altijd de preventiemaatregelen niet zo nauw te nemen. Hierdoor worden mensen veel te vaak en te lang blootgesteld aan schadelijke uv-straling. Dit resulteert in duizenden mensen die jaarlijks met huidkanker worden gediagnosticeerd. Het IKNL verwacht tussen nu en tien jaar een stijging van het aantal huidkankerdiagnoses van 25 tot 30 procent.
Hoewel huidkanker over het algemeen goed te behandelen is, zien we ook vaak dat mensen te laat aan de bel trekken. Vaak omdat ze huidkanker niet als zodanig herkennen of simpelweg minder snel naar de arts gaan.
Bij verschillende vormen van huidkanker, denk aan plaveiselcelcarcinoom en melanomen is het echter van belang dat er zo spoedig mogelijk wordt ingegrepen. Hoe langer de kanker actief op de huid aanwezig blijft, hoe groter de kans op uitzaaiingen en hoe slechter de prognose zal zijn. Daarom is het belangrijk om regelmatig zelfonderzoek te doen en te weten wanneer het belangrijk is om een arts te raadplegen. Hieronder leggen we uit waar je op moet letten bij het verrichten van zelfonderzoek en wanneer een huidafwijking laten controleren noodzakelijk is.
Bekijk je lichaam regelmatig voor de spiegel
Hoe ouder je wordt, hoe kwetsbaarder je ook wordt. Meestal zie je bij het ouder worden dan ook meer plekjes op de huid ontstaan. Deze zijn meestal onschuldig. Dit maakt het echter ook lastig om vreemde plekjes te ontdekken. Zeker als je hier niet in getraind bent. Door je lichaam regelmatig (minimaal eens in de drie maanden) goed te onderzoeken, ben je sneller in staat om afwijkende plekjes of plekjes die ineens vervormen te spotten. Controleer of er nieuwe plekken zijn bijgekomen en of bestaande plekken niet anders zijn geworden.
Het is voor mensen die meer risico lopen belangrijk dat zij regelmatig zelfonderzoek doen. Hierbij denken we vooral aan mensen die veel in de zon zitten of werken, zonnebanken nemen, medicijnen slikken die de huid gevoeliger maken of zelf bepaalde ziektes hebben waardoor zij gevoeliger zijn voor het ontwikkelen van huidkanker. Hoeveel kans je hebt op huidkanker is vooral afhankelijk van je levensstijl, maar bijvoorbeeld ook van je huidtype. Zo krijgen mensen met een donkere huid over het algemeen minder snel huidkanker dan mensen met een zeer lichte huid.
Let vooral op deze lichaamsdelen
Huidkanker wordt bijna altijd door uv-straling veroorzaakt. Daarom is het belangrijk om op de lichaamsdelen te letten die het meeste aan de zon worden blootgesteld. Denk bijvoorbeeld aan het gezicht, de borst, de armen en benen. Laat ook je partner, familielid of vriend regelmatig je rug bekijken. Op deze delen van het lichaam ontstaan namelijk de meeste plekken.
Controleer op vreemde, ruwe plekken of nieuwe moedervlekken
Het is vooral belangrijk om op huidafwijkingen te letten. Denk bijvoorbeeld aan bultjes die plotseling zijn ontstaan en een vreemde kleur hebben, vervormingen van moedervlekken of nieuwe moedervlekken na je veertigste. Merk je dat wonden op je lichaam minder goed genezen of helemaal niet meer genezen? Dan is dit ook een signaal dat er iets met de huid aan de hand is.
Wanneer bel je de huisarts?
Het is belangrijk om de huisarts in te schakelen als je verdachte plekjes ontdekt. Je hoeft echt niet zeker van je zaak te zijn. Ook wanneer je je gewoon zorgen maakt en er niet echt de vinger op kan leggen, is het slim om de huisarts alvast te bellen. Deze kan alvast een eerste beoordeling doen. Als hij of zij je zorgen deelt, zal hij je verder doorverwijzen. Bel in elk geval de huisarts direct als je opmerkelijke dingen ziet. Bijvoorbeeld een moedervlek die plotseling snel van vorm of grootte lijkt te veranderen. Of als je bultjes krijgt met een vreemde kleur. Moedervlekken die jeuken of bloeden zijn ook altijd reden tot extra controle.
Wist je dat de huisarts je niet alleen kan doorverwijzen naar een dermatoloog, maar dat er ook andere klinieken zijn waar je terecht kan? Zo zijn er klinieken die echt gespecialiseerd zijn in huidoncologie. Zij kunnen met innovatieve technieken snel diagnoses stellen en een goed behandelplan opstellen. Een goed voorbeeld is Dr. Brinkmann Kliniek – huidoncologie. Zij zijn op meerdere plekken in ons land actief. Houd er wel rekening mee dat je een verwijsbrief nodig hebt om een afspraak te maken. Wees je ervan bewust dat huidkanker in principe goed te behandelen is.
Toch is enige vorm van spoed wel noodzakelijk. Als verdachte plekjes te lang ongecontroleerd blijven, loop je het risico dat de kanker zich verder gaat verspreiden. Dan wordt effectief behandelen een stuk lastiger en heb je vaak ook veel zwaardere behandelingen mogelijk om te kunnen genezen. In ernstige gevallen kan de kanker zelfs uitzaaien naar andere delen op en in het lichaam. Wacht dus niet te lang als je je zorgen maakt. Bel liever iets te vaak dan te weinig.
