Smartwatches zijn al jaren de trouwe metgezellen van miljoenen mensen wereldwijd. Ze meten onze hartslag, slaap, en geven zelfs inzicht in stressniveaus of vermoeidheid. Maar dat laatste blijkt een stuk minder betrouwbaar dan gedacht. Onderzoek van Björn Siepe en Eiko Fried (Universiteit Leiden) laat zien dat de wearables regelmatig de plank misslaan als het gaat om het inschatten van mentale toestanden als stress.
De onderzoekers vergeleken de metingen van bijna achthonderd smartwatchgebruikers met hun eigen inschattingen van hoe ze zich voelden, vier keer per dag gemeten via ecological momentary assessment (EMA). Dat is een methode waarbij deelnemers real time rapporteren over hun gevoelens, gedachten en gedrag. De resultaten van de smartwatch had weinig overlap met wat de mensen zelf aangaven te voelen. Vooral bij de meting van stress liepen de resultaten sterk uiteen.
Een onderzoeksteam met Eiko Fried en onder leiding van Björn Siepe deed het onderzoek als onderdeel van WARN-D. Een groter onderzoeksprogramma naar het bouwen van een vroegtijdig waarschuwingssysteem voor depressie. Wearables spelen daarin een steeds grotere rol, maar volgens de onderzoekers is het gevaarlijk om te denken dat deze technologie zelfrapportages kan vervangen.
Hartslag zegt niet alles
Hoogleraar psychologie Fried vertelt dat een verhoogde hartslag niet per se stress betekent. Die kan net zo goed veroorzaakt worden door blijdschap of opwinding. Fried zegt dat wearables de context missen en juist die context is essentieel om mentale toestanden goed te begrijpen. Volgens Fried is het daarom misleidend om de data van wearables als 'objectief' te bestempelen.
Wearables kunnen veel waardevolle informatie bieden, maar geven zelden het hele plaatje,” zegt onderzoeker en eerste auteur Björn Siepe. Voor een echt betrouwbaar beeld moet je altijd biometrische data combineren met subjectieve gegevens van de gebruiker zelf, stelt hij. De bevindingen van Fried en Siepe leggen een vinger op de zere plek voor zowel consumenten als wetenschappers. Data van wearables zou je volgens hen moeten aanvullen met zelfrapportage. Dat geeft een veel completer beeld van iemands gedachten, gevoelens en gedrag.
Siepes en Frieds artikel 'Associations between ecological momentary assessment and passive sensor data in a large student sample' is geaccepteerd in het Journal of Psychopathology and Clinical Science en wordt binnenkort gepubliceerd. Lees hier de pre-print van het artikel.
Smartwatch toepassingen in de zorg
Een ander punt van discussie bij de gegevens die een smartwatch kan meten is de VO2max. VO2max werd vroeger alleen gemeten in sportlaboratoria, maar kan nu continu worden gemeten door bijna elke nieuwe smartwatches. VO2max, of maximale zuurstofopname, is de hoogste snelheid waarmee het hart, de longen en de spieren efficiënt zuurstof kunnen gebruiken tijdens het sporten. Inmiddels wordt ook daarbij de vraag gesteld of de gemeten gegevens van de VO2max via smartwatches wel accuraat zijn.
Onlangs hebben internationale onderzoekers een AI-platform ontwikkeld dat met behulp van draagbare sensoren, zoals bijvoorbeeld in een smartwatch te vinden zijn, systemische ontsteking kan voorspellen nog voordat symptomen optreden. In een studie waarin deelnemers tegelijkertijd een slimme ring, smartwatch en slim shirt droegen, werd meer dan twee miljard datapunten verzameld. Deze data omvatten vitale parameters zoals hartslag, temperatuur en slaapkwaliteit, waarmee machine learning-algoritmes ontstekingspiekingen detecteerden met bijna 90 procent nauwkeurigheid.
