Onderzoekers van het Translational Genomics Research Institute (TGen), onderdeel van City of Hope, en het Lundquist Institute (Harbor‑UCLA Medical Center) hebben een veelbelovende biomarker voor Long COVID ontdekt. Dit kan een doorbraak betekenen voor deze aandoening, waarvoor tot op heden nog geen specifieke en objectieve diagnostiek beschikbaar is.
Momenteel wordt Long COVID in ziekenhuizen vastgesteld op basis van een breed spectrum aan symptomen die 12 weken of langer aanhouden na een SARS‑CoV‑2‑infectie, zoals vermoeidheid, ademnood en post-exertionele malaise. Er bestaan geen standaard diagnostische tests of bloedmarkers die deze aandoening bevestigen. “Ik heb geen bloedtesten of biomarkers om deze diagnose te bevestigen", merkt Dr. William Stringer (Lundquist Institute) op.
EV’s als nieuwe diagnostische toegang
In een recente studie gepubliceerd in Infection is nu aangetoond dat fragmenten van het SARS‑CoV‑2-eiwit aanwezig zijn in zogeheten extracellulaire vesikels (EV’s). Dit zijn microscopische pakketjes die cellen gebruiken voor intercellulaire uitwisseling van eiwitten en andere moleculen. Dit zijn eminente kandidaten voor een betrouwbare, virus-specifieke biomarker: EV’s met virale inhoud suggereren aanhoudende aanwezigheid van viruscomponenten bij patiënten met aanhoudende klachten.
De analyse betrof 56 bloedmonsters van 14 volwassen patiënten met Long COVID, verzameld voor en na inspanningstests en gedurende een oefenprogramma van 12 weken. Via geavanceerde massaspectrometrie werden EV’s geanalyseerd. Maar liefst 65 unieke peptiden van het virale polyproteïne Pp1ab, essentieel voor virusreplicatie, werden gedetecteerd in 22 van deze monsters. Elke deelnemer vertoonde ten minste één viraal fragment in zijn EV-cargo. Eén specifiek peptide, “GSLPINVIVFDGK”, afkomstig van nsp3, werd in 12 van de 14 patiënten herhaaldelijk gevonden, en was afwezig in EV‑monsters uit de pre-pandemische controlegroep.
Implicaties en volgende onderzoeksstappen
Deze bevinding vormt een eerste stap richting een objectieve en specifieke biomarker voor Long COVID. Iets dat momenteel ontbreekt binnen de internationale klinische praktijk. De persistentie van virale fragmenten ondersteunt hypotheses over virusreservoirs die mogelijk de pathofysiologie van Long COVID aandrijven.
Belangrijke vragen blijven echter open: spelen deze fragmenten een rol als ‘moleculair afval’ of duiden ze op actieve virusresten? En is de aanwezigheid consistent genoeg voor routinediagnostiek? Deze kwesties moeten in vervolgstudies, met grotere en diverse patiëntgroepen, verder onderzocht worden.
Strategische relevantie
Met deze technologische en methodologische innovatie biedt de studie een kans om diagnose en begrip van Long COVID te professionaliseren. Het gebruik van EV’s als dragers van virusmateriaal opent nieuwe paden voor de ontwikkeling van gerichte tests en potentieel therapeutische interventies. Bovendien sluit deze aanpak aan bij de trend om klinische besluitvorming te versterken met moleculaire biomarkers in de digitale gezondheidszorg.
Vorig jaar voerden Australische onderzoekers een studie uit om inzicht te krijgen in risicogroepen voor Long COVID. Daarvoor werden zeven miljoen huisartsenregistraties uit Sydney en Melbourne geanalyseerd. Het onderzoek toonde aan dat Long COVID vaker voorkomt bij vrouwen, mensen van middelbare leeftijd (40–59 jaar), personen met een hogere sociaaleconomische status en patiënten met bestaande gezondheidsproblemen zoals mentale aandoeningen, ademhalingsproblemen (bijv. astma of emfyseem), kanker of musculoskeletale aandoeningen. Ook bleek dat zorgsystemen vaak de juiste definitie en onderliggende kennis ontberen om patiënten effectief te begeleiden.
