In het St. Antonius Ziekenhuis in Woerden experimenteren huisartsen Marie Annet Vollebregt en Sharon Breedveld-Rico met een vernieuwende aanpak van huisartsenzorg. Vanuit hun praktijk De Hogewoerd zetten zij digitale triage in via een chatbot, waarmee patiënten snel en efficiënt hulp kunnen krijgen zonder lange wachttijden aan de telefoon. Via een app beantwoorden patiënten enkele vragen en ontvangen zij diezelfde dag nog een reactie van de huisarts zelf.
“Het geeft ons overzicht en rust,” vertelt Vollebregt. “Patiënten weten dat ze op werkdagen binnen drie uur antwoord krijgen. En wij kunnen beter bepalen welke zorg nodig is en welke niet. Ondanks de hobbels merk ik dat dit ons echt tijd bespaart.”
Niet van leien dakje
Het digitaliseren van trajecten gaat met vallen en opstaan. Zo ervaarden de artsen dat de zorgvraag in de wijk anders is verdeeld dan verwacht en de techniek vraagt vaak meer geduld dan ze hadden gehoopt. Zo moesten Vollebregt en Breedveld-Rico overstappen naar een ander huisartsinformatiesysteem (HIS) omdat de koppeling met hun triage-app niet doorging.
Huisarts Marie Annet Vollebregt benadrukt dat het werken met verschillende digitale systemen in de zorg vaak omslachtig is. Volgens haar leidt het voortdurend schakelen tussen platforms tot onnodige complexiteit en energieverlies. Goede koppelingen tussen systemen zijn volgens haar essentieel, niet alleen voor digitale triage, maar voor vrijwel alle digitale toepassingen in de zorg. Toch is ze ervan overtuigd dat digitalisering de juiste richting is.
Onpersoonlijk? Juist niet
Veel mensen denken dat digitale zorg onpersoonlijk is, maar in de praktijk blijkt het tegenovergestelde. De triage vindt plaats via een chatbot, maar wordt altijd gevolgd door een persoonlijk zorgadvies van de huisarts of direct contact. In de app is zichtbaar met wie wordt gecommuniceerd: patiënten zien de naam van de huisarts, en de huisarts ziet wie het bericht heeft gestuurd en of een collega al heeft gereageerd. Dat zorgt voor vertrouwen. Daarnaast is de app gebruiksvriendelijk en overzichtelijk. De praktijk telt inmiddels 1300 patiënten, maar dat betekent niet dat er op maandagochtend 1300 berichten klaarstaan.
Vollebregt zegt dat het gebruiken van de app de huisartsen helpt. Ze stellen hun vraag via de app op het moment dat het hen uitkomt, vaak eerder dan ze anders zouden doen. Daardoor hoeven de patiënten minder vaak langs te komen en kunnen de huisartsen veel dingen meteen online afhandelen zonder extra afspraken in te plannen.
Delen goede voorbeelden
Voor de kleine groep die digitaal minder vaardig is, voegt De Hogewoerd binnenkort een dagelijks telefonisch spreekuur toe. Spoed blijft altijd telefonisch bereikbaar. Zo ontstaat een hybride proces waarin iedereen passende zorg kan vinden. De Hogewoerd staat niet op zichzelf. In Nederland wordt op meer plaatsen geëxperimenteerd digitale triage in de huisartsenpraktijken. Toch gebeurt dat vaak nog los van elkaar. “Het zou zoveel schelen als we de goede voorbeelden beter delen,” benadrukt Vollebregt.
Een rol die Digizo.nu vervult. Digizo.nu verzamelt ervaringen, brengt partijen met elkaar in contact en maakt inzichten zichtbaar. Zo krijgen huisartsen, patiënten, leveranciers en beleidsmakers beter zicht op wat wél werkt, waar het vastloopt en hoe systemen beter op elkaar afgestemd kunnen worden. Dit versnelt het leren van elkaar en voorkomt dat overal opnieuw tegen dezelfde knelpunten wordt aangelopen.
Volgens Vollebregt is verandering hard nodig. Zonder een transformatie, waarbij technologie een vaste plek krijgt, is het volgens haar niet haalbaar om de zorg toegankelijk en werkbaar te houden. Dat betekent dat zowel landelijke als regionale partijen moeten meebewegen en ruimte moeten bieden aan nieuwe werkwijzen.
Ze benadrukt dat de huisartsenzorg jarenlang op dezelfde manier is georganiseerd, terwijl de maatschappij verandert en de zorgvraag toeneemt. Daarom is het volgens Vollebregt beter om nu te starten met het testen van wat wél werkt, in plaats van te wachten tot de problemen zich opstapelen.
Kunstmatige intelligentie
Digitale triage ziet zij als een eerste stap in die richting. Daarbij wordt nu al gebruikgemaakt van kunstmatige intelligentie (AI), onder meer bij toepassingen zoals spraakgestuurd rapporteren. In de toekomst gaat het gebruik van AI alleen maar toenemen. Tegelijkertijd is het volgens Vollebregt van belang dat hiervoor duidelijke juridische kaders, passende regelgeving en structurele financiering worden ontwikkeld.
In de regio West-Brabant namen begin dit jaar de ouderenzorgorganisaties Groenhuysen en tanteLouise het voortouw in het invoeren van twee nieuwe vormen van digitale triage, namens vijftien VVT-organisaties. Zij benadrukken dat het noodzakelijk is om ook in de ouderenzorg werk te maken van hybride medische zorg, waarin digitale en fysieke zorg worden gecombineerd binnen zorginstellingen voor kwetsbare ouderen. De pilots zijn mogelijk gemaakt door het programma Free proposal, dat gefinancierd wordt door het Zorgkantoor van CZ.
