Onderzoekers van Northwestern Medicine en Epicore Biosystems hebben een innovatieve draagbare zweetpleister ontwikkeld die het mogelijk maakt om patiënten met cystische fibrose (CF) op afstand te monitoren. De zogeheten CF-patch meet het chloridegehalte in zweet met een nauwkeurigheid die vergelijkbaar is met de traditionele laboratoriumtesten. Deze innovatie kan een belangrijke stap betekenen richting gepersonaliseerde zorg en efficiëntere inzet van CFTR-modulatoren buiten de kliniek.
De CF-patch is een draadloos, pols-gemonteerd apparaatje dat via microfluïdische technologie zowel het zweetvolume als het chloridegehalte meet. Met behulp van een eenvoudige foto, gemaakt met een smartphone of tablet, worden kleurveranderingen geanalyseerd die de waarden weergeven. Artsen kunnen op basis daarvan behandelbeslissingen nemen, zonder dat de patiënt naar een gespecialiseerd centrum hoeft. “Met deze technologie kunnen we veel gerichter beoordelen of CFTR-modulatoren optimaal werken bij een individuele patiënt,” aldus Manu Jain, longarts en senior onderzoeker van het project.
Van lab naar thuismetingen
De huidige standaard voor diagnose en monitoring van CF, de chloride-zweettest, is uitsluitend beschikbaar in gespecialiseerde centra. Dit beperkt de mogelijkheden voor frequente monitoring en maakt follow-up in landelijke gebieden of lage-inkomensregio’s lastig. De CF-patch biedt een alternatief: betrouwbaar, draagbaar en geschikt voor gebruik in de thuissituatie.
Tijdens een haalbaarheidsstudie droegen 20 volwassenen met CF en 7 gezonde deelnemers de patch gedurende 14 dagen. De resultaten toonden aan dat de metingen sterk overeenkwamen met de referentiewaarden uit laboratoriumtesten.
Patiëntgerichte monitoring
Naast nauwkeurigheid is ook de gebruiksvriendelijkheid van belang. De CF-patch is ontworpen met het oog op laagdrempelig gebruik in het dagelijks leven van patiënten. Daarmee past de innovatie binnen de bredere beweging richting zelfmonitoring, thuismetingen en gepersonaliseerde behandelstrategieën. Dit is een ontwikkeling die steeds meer terrein wint. “De mogelijkheid om dag-tot-dagvariaties in chloridegehaltes te volgen, helpt om het effect van CFTR-medicatie beter te begrijpen én te optimaliseren,” aldus Jain.
Ook in Nederland wordt steeds vaker gebruik gemaakt van ‘slimme pleisters’. Een goed voorbeeld is de test die onlangs is uitgevoerd tijdens de Nijmeegse 4Daagse, waarbij 140 mensen met boezemfibrilleren tijdens de wandelwedstrijd op afstand gemonitord werden. In 2023 werd bij het Catharina Ziekenhuis een onderzoek uitgevoerd naar het effectief gebruik van de slimme pleister. Daarbij werd ook gekeken naar hoe patiënten de pleisters ervaren. Eerder werden de slimme pleisters al succesvol gebruikt bij patiënten met een maagverkleining, waardoor zij eerder naar huis konden én toch nauw continu gemonitord werden.
Wellicht ook geschikt voor screening
In de volgende fase van het Amerikaanse onderzoek wordt gekeken of de CF-patch breder kan worden ingezet voor screening en diagnostiek. En dan met name in gebieden waar toegang tot specialistische zorg beperkt is. Dit kan bijdragen aan snellere diagnoses en tijdige start van behandeling, met potentieel grote gezondheidswinst voor mensen met (nog niet vastgestelde) CF.
De studie is gepubliceerd in Proceedings of the National Academy of Sciences en markeert een belangrijke stap richting slimme, patiëntgerichte technologieën die klinische zorg dichter bij huis brengen.
