In één oogopslag alle informatie over een acute situatie én de relevante medische gegevens. Eind 2026 zouden databeschikbaarheid en gegevensuitwisseling in de acute zorg landelijk en gestandaardiseerd geïmplementeerd moeten zijn – zo is het streven. “De techniek is er”, aldus David Baden, SEH-arts en voorzitter van de expertgroep van het programma Met spoed beschikbaar, in de VWS-special van ICT&health 6. “En ik hoop het ten zeerste. Maar daarvoor moet nog wel het een en ander gebeuren.”
Een jaar voor dato is de praktijk op de spoedeisende hulp namelijk nog anders, stelt Baden: “In veel regio’s zijn al belangrijke stappen gezet in gegevensuitwisseling. Maar als iemand uit Den Bosch in het weekend tijdens een dagje uit bij mij in Utrecht wordt binnengebracht, weet ik helemaal niets van die persoon, alleen de informatie van de ambulance. Dan kost het extra tijd en moeite om de juiste zorg te verlenen. Dat is vervelend en frustrerend. Voor effectieve, persoonsgerichte zorg is het fijn om context te hebben.”
Krabbels op wc-papier
Al sinds hij begon op de spoedeisende hulp verbaast het Baden waarom gegevens niet of niet goed beschikbaar zijn. “Exemplarisch is het voorbeeld van het wc-papier waar een huisarts nog snel het een en ander op had gekrabbeld voordat de patiënt met spoed naar het ziekenhuis werd gebracht door de ambulance. Of de patiënt die zegt: ‘U weet toch al alles van mij?’ Maar patiëntendossiers zijn niet zo toegankelijk als mensen vaak denken.”
De praktijk bleek namelijk weerbarstig. “Men vond het moeilijk, moeilijk, moeilijk. Aan een kant snap ik dat ook wel. Degene die gegevens opvraagt heeft een duidelijk belang, maar voor de gegevensverstrekker geldt dat minder. Terwijl die wel aan de slag moet met infrastructuur, koppelingen en dergelijke. Bedrijfseconomisch is dat inderdaad misschien niet zo logisch. De wederkerigheid ontbreekt.”
Pleidooi voor inspanningsverplichting
Daarom pleit Baden voor een inspanningsverplichting: iedereen doet mee en iedereen gebruikt hetzelfde systeem. Want de systemen die eindgebruikers op de werkvloer nodig hebben, sluiten soms niet aan bij de techniek die wordt gebruikt. Bij dat laatste spelen ook veel belangen, die niet altijd parellel lopen. Terwijl er afspraken zijn over het hoe het systeem moet werken.
“Technisch kan het dus en de standaarden zijn er”, benadrukt Baden. “En er zijn hulptroepen beschikbaar voor de implementatie. Ik zou zeggen: zorgverleners, doe er iets mee! Het heeft genoeg voordelen. Zorg dat je zo snel mogelijk gekoppeld wordt. Dan kun je ook nog invloed uitoefenen en iets doen met eventuele kritiek. Geef het aan bij de ICT-leverancier. En heb je alternatieven voor hoe het wordt getoond in een HIS of EPD? Laat het vooral weten! Zo kunnen we leren van elkaar en stappen zetten.”
Digitalisering moet ondersteunen
Wat vraagt optimale gegevensuitwisseling van de zorgprofessionals? Wat David betreft zo min mogelijk: “Digitalisering moet ondersteunend zijn en niet onderdeel van het probleem. Dus hoe minder er geklikt hoeft te worden, hoe beter. De bottleneck is niet het gebruiken van gegevens, want dat doen zorgprofessionals al de hele dag, maar de beschikbaarheid van die gegevens. En dan zou het mooi zijn als gegevens niet alleen ingekeken kunnen worden. Het liefst zie ik gegevens geïntegreerd in het systeem. Als de informatieketen eenmaal sluitend is, zullen de voordelen voor iedereen duidelijk zijn en wordt het alleen maar gemakkelijker. Laten we dus focussen op een sluitende keten.”
Lees het hele artikel in editie 6, 2025 van ICT&health. Of lees het in ons online magazine.
