Martini Ziekenhuis begint projecten zorg-op-afstand voor COPD en hartfalen

3 juli 2018
COPD-Telemonitoring
eHealth
Nieuws

Het Martini Ziekenhuis (Groningen) start met twee projecten om patiënten met een chronische aandoening op afstand te monitoren en zo ziekenhuisopname te voorkomen. Het ziekenhuis werkt hiervoor samen met leverancier FocusCura. De dienstverlening is onder meer gebaseerd op COPD InBeeld.

De oorspronkelijke pilot voor zorg-op-afstand dienst COPD InBeeld werd in 2010 opgestart door het Slingeland ziekenhuis en Sensire. Zorgverzekeraar Menzis besloot na gebleken succes dat het vanaf 2017 de financiering voor COPD InBeeld overnam. Alle kosten werden vanaf dan vergoed voor longpatiënten in de regio die baat hebben bij de alternatieve vorm van behandeling. Later volgde er nog een variant voor patiënten met hartfalen. Volgens Maarten van Rixtel, bestuurder bij Sensire, werd COPD InBeeld begin dit jaar bij zes ziekenhuizen gebruikt, zij het vaak nog met beperkte groepen patiënten. Ook wordt de dienst door de meeste zorgverzekeraars al vergoed. Dat vertelde van Rixtel in ICT&health 2, 2018. Met het Martini-ziekenhuis erbij zijn het er zeven.

Voorkomen ziekenhuisopname

Patiënten met COPD of hartfalen krijgen van het Groningse ziekenhuis thuis een tablet in bruikleen waarop ze dagelijks of wekelijks medische informatie over hun aandoening doorgeven aan het ziekenhuis. Stijgen die boven een individueel vastgestelde drempelwaarde, dan neemt het ziekenhuis via beeldbellen contact op met de patiënt. Zo kan in een vroeg stadium bijvoorbeeld medicatie worden aangepast om uiteindelijk ziekenhuisopname te voorkomen. Daarnaast verhoogt het de mate van zelfmanagement, het gevoel van veiligheid en de kwaliteit van leven van patiënten. Hans Feenstra, bestuursvoorzitter van het Martini Ziekenhuis, noemt de projecten een mooi voorbeeld van ‘De juiste zorg op de juiste plaats’. “Wij geloven erin dat de zorg in principe zo dicht mogelijk bij de patiënt georganiseerd moet worden en wij spannen ons hier dan ook actief voor in.”

Geen substitutie van zorg

Het gaat in deze projecten om patiënten die al onder behandeling zijn van het ziekenhuis, niet om het verplaatsen van zorg naar de huisarts (substitutie). Deze doelmatige zorg is niet alleen goed voor patiënten, het verlaagt ook de kosten van de gezondheidszorg omdat spoedopnames voorkomen worden en minder polikliniekbezoeken noodzakelijk zijn, aldus Feenstra. “Hiermee geven we invulling aan de meerjarenafspraken die we met Menzis en Zilveren Kruis hebben. We hebben daarin vastgelegd initiatieven voor zorg dichtbij de patiënt te ontwikkelen.’ Beide projecten starten met een kleine groep patiënten om zo ervaring op te doen met deze nieuwe manier van werken. In samenwerking met FocusCura vindt er ook wetenschappelijk onderzoek plaats naar de resultaten van de monitoring op afstand.

Longaanval voorkomen met zorg-op-afstand

COPD is een longziekte waarbij de longen zijn beschadigd. De longen kunnen niet voldoende zorgen voor een goede ademhaling en de patiënt heeft minder energie. COPD kenmerkt zich door longaanvallen, waarbij de patiënt meer benauwdheidsklachten, hoesten of slijmproductie bemerkt wat vaak resulteert in en ziekenhuisopname. Door middel van frequentere controle wil het ziekenhuis deze longaanvallen (exacerbatie) voorkomen. Hiervoor vult de patiënten die veel klachten van COPD ervaren, wekelijks een vragenlijst in over hoe zij zich voelen. Een specialistisch verpleegkundige monitort vervolgens in het ziekenhuis die uitkomsten. Als die uitkomsten bepaalde drempelwaarden overschrijden, neemt de verpleegkundige via beeldbellen contact op met de patiënt. Zo heeft zij letterlijk zicht op hoe het met de patiënt gaat en kan bijvoorbeeld de medicatie aanpassen. Hierdoor kan mogelijk een longaanval voorkomen worden. Vooral voor patiënten met COPD is de reis naar het ziekenhuis een hele onderneming, aangezien dat vaak een grote fysieke inspanning vraagt. Voor hen is daarom deze vorm van zorg op afstand zeer geschikt.

Monitoring patiënten met hartfalen

Hartfalen is een aandoening, waarbij de pompfunctie van het hart langzaam of abrupt afneemt. Hierdoor raken patiënten sneller vermoeid, houden vocht vast en ervaren kortademigheid bij dagelijkse activiteiten. Patiënten met hartfalen geven dagelijks via de tablet hun gewicht, bloeddruk en hartslag door. Hiervoor krijgen zij niet alleen de tablet tot hun beschikking, maar ook een bloeddrukmeter en een weegschaal. Dit type zorg is vooral geschikt voor patiënten die net gediagnosticeerd zijn met hartfalen en voor patiënten die in een instabiele fase van hun aandoening zitten. Bij beide groepen moet namelijk de medicatie goed of opnieuw ingesteld worden. Waar dat normaliter over een periode van acht weken door een serie bezoeken aan de polikliniek gebeurt, is de verwachting dat dit nu in enkele weken in slechts een paar polibezoeken kan. Het instellen van de medicatie en uitleg over ziektebeeld en leefstijl zal nu via de beeldverbinding gebeuren, de patiënt hoeft daarvoor niet meer naar het ziekenhuis te komen. Ook is de verwachting dat spoedopnames hiermee voorkomen worden. Daarnaast is de patiënt door deze vorm van telemonitoring actief bij zijn zorgproces betrokken. Uit onderzoek blijkt dat meer regie voor de patiënt de kwaliteit van leven vergroot voor patiënten met hartfalen.